“Beton wordt steeds vaker gezien als een duurzaam materiaal. Er is echter ook een grote groep die vindt dat het een product is met een grote CO2-uitstoot”, merkt Ron Peters, directeur van branchevereniging Betonhuis. “Dat komt waarschijnlijk omdat het bij beton altijd gaat om grote getallen. Het is – na water – het meest geconsumeerde materiaal ter wereld. Maar dit schept een onjuist beeld. Jaarlijks gaat het om slechts 1,6% van de totale uitstoot in Nederland. Dat lijkt nog veel, maar is verklaarbaar door de onmisbare rol van beton als meest gebruikte bouwmateriaal in ons land.”
Als ergens hard is gewerkt aan CO2-neutraliteit, dan is het wel binnen de betonbranche. De cijfers tonen dit ook overduidelijk aan. Waar de betonbranche wereldwijd goed is voor 7% CO2-uitstoot, is ditzelfde getal in Europa 3% tot 5% en in Nederland slechts 1,6%. Peters: “Het in Nederland gebruikte bindmiddel heeft een significant lagere CO2-belasting dan het gebruikte bindmiddel in andere landen. We zijn het beste jongetje van de klas.”
Nu is het toegepaste bindmiddel slechts één van de maatregelen die de branche heeft genomen om de footprint naar beneden te brengen. Zo heeft zij zich ook gecommitteerd aan het Bouwwaardemodel. “Al tijdens de ontwerpfase wordt rekening gehouden met circulariteit”, vertelt Peters. “De betonelementen worden zodanig ontworpen dat zij na het vervullen van hun eerste functie weer relatief eenvoudig geschikt gemaakt kunnen worden voor een nieuwe functie. Je ziet dat ook om je heen. Steeds vaker zie je dat betonnen bouwdelen worden hergebruikt. Maar je ziet ook steeds vaker dat hele casco’s blijven staan voor hergebruik. Pas als dat niet mogelijk is, wordt het beton energiezuinig gecrusht en onderdeel van nieuw beton.”
Ook de processen van ontwerp, productie, transport en montage zijn onder de loep genomen. Zo wordt gewerkt aan standaardisatie, gecombineerd met verregaande industrialisering en digitalisering. Voor milieuvriendelijke productie en transport wordt steeds meer materieel geëlektrificeerd binnen de branche, nog aangevuld met het gebruik van groene stroom. “De betonindustrie heeft zich ontwikkeld tot een mooie, schone industrie die de welvaart verhoogt met mooie bouwwerken.”
Daarbij vervult beton een belangrijke rol in de maatschappij. Dat mag ook wel eens benadrukt worden, vindt Peters. “Het levert een immense toegevoegde waarde aan ons wonen, werken en welzijn. Wat te denken van de buizen en putten in ons rioolstelsel, die ervoor zorgen dat vuil water wordt afgevoerd voordat het kwaad kan aanrichten? Hoe zou ons laaggelegen land eruitzien zonder betonnen funderingspalen, bruggen, viaducten, aquaducten en hoogbouw? En hoezeer verfraait beton onze omgeving met straatmeubilair, comfortabele fietspaden en mooie strakke bouwwerken?”
Binnen dit pleidooi mogen natuurlijk ook de fantastische eigenschappen van beton niet ontbreken, eigenschappen die naadloos passen binnen een duurzaam beleid. Beton is onderhoudsarm, brandveilig, hygiënisch en isolerend. En dat met een ongekend lange levensduur. “Het Pantheon behoort tot één van de eerste in beton uitgevoerde gebouwen en staat nu al ruim 2.000 jaar overeind.”