Platform over beton en staal in de bouw
Complex rekenwerk voor Oosterdokseiland
Nieuw op het Oosterdokseiland: 65.000 m² kantoren, 42 luxe appartementen, 1.500 m² horeca en commerciële functies en 30.000 m² parkeerruimte.

Complex rekenwerk voor Oosterdokseiland

De nieuwbouw omvat 65.000 m² kantoren, 42 luxe appartementen, 1.500 m² horeca en commerciële functies en 30.000 m² parkeerruimte. ODE moet een volledig geïntegreerde urban campus worden volgens architect UN Studio, dat een buitengewoon complex ontwerp maakte voor een bouwlocatie ter grootte van de spreekwoordelijke postzegel. Voldoende uitdagingen dus voor aannemer Züblin en constructeur Aronsohn.

ODE staat samen met een reeks hightech-bedrijven als TomTom en Adyen op één van de meest uitgesproken en mooiste locaties van Amsterdam: naast het station en met de voeten bijna in het IJ. Uitzicht gegarandeerd. Niet vreemd dus dat UNStudio voor deze topplek een zeer transparant ontwerp maakte. “Maar beslist geen eenvoudig ontwerp”, vertelt Paul Lagendijk, senior constructeur voor Aronsohn. “Het bevat tal van bijzonderheden, uitkragingen, spannende constructies, verschillende vloertypen en een aannemer en staalbouwer die uit Duitsland komen. Dan ontdek je dat (staal)bouw bij de oosterburen iets anders gaat dan in Nederland.”

De ruitvormige cassettes zijn gemaakt met plexiglas in de bekisting.

De ruitvormige cassettes zijn gemaakt met plexiglas in de bekisting.

Parkeergarage

Het gebouw is onder te verdelen in drie secties: de ondergrondse parkeerkelder van 2 lagen, de onderbouw die loopt van niveau 0 tot 4 en de bovenbouw die staat op verschillende stalen tafelconstructies op het niveau van de 4e verdieping. Het appartementengebouw staat op een lagere tafel die op 10 meter boven straatniveau ligt. Lagendijk: “Ondergronds is een bestaande parkeergarage voor 1.200 voertuigen gecombineerd met een nieuw deel voor 400 auto’s en een fietsenberging waar plek is voor 2.500 fietsen. De bestaande garage ligt er al 15 jaar en is gebouwd met een stuk fundering voor een ooit beoogd gebouw. Het huidige ontwerp van UNStudio lijkt hier niet meer op. In de bestaande kelder zijn daarom op basis van de bestaande palenposities nieuw gestorte 4 meter hoge massieve poeren aangebracht om voor de nieuwe opbouw de juiste verdeling van krachten te krijgen; een leuke puzzel. Voor de nieuwe kelder en het erboven gelegen gebouw zijn 1.600 palen de grond in geheid en daarop is een 120 millimeter dikke keldervloer gestort. Wij hadden een vloer van 500 millimeter ontworpen en poeren bij de kolommen. Züblin wilde de ontgraving en het betonwerk vereenvoudigen en zo is een dikke vlakke vloer ontstaan.”    

De loopbrug loopt diagonaal door het atrium.

De loopbrug loopt diagonaal door het atrium.

Tafelconstructie

Bovengronds werden de puzzels alleen maar complexer. Casimir Slui, verantwoordelijk voor de BIM projecten bij Aronsohn en projectleider voor ODE: “De onderbouw van het kantoorgedeelte telt 4 open lagen met daarin grote boomkolommen van staal die de bovenbouw dragen. Deze complexe kolommen, samengesteld uit aaneengelaste massieve stalen platen, vertakken zich 2 keer, hebben een hexagonale getordeerde vorm, staan schuin en steken door de vloervelden heen. Als constructeur denk je dan om de knikpunten op vloerniveau te leggen en daar een verbinding met de vloeren te maken, maar het ontwerp liet dat niet toe. Toch zijn wij erin geslaagd de beeldbepalende boomkolommen aardig slank te houden.”

Laswerk

Misschien nog wel spannender wordt het langs de Oosterdoksstraat, waar het kantoorgedeelte 14 meter boven straatniveau uitsteekt, ondersteund door een reeks Y-kolommen, en aan de noordoosthoek tot wel 23 meter uitkraagt. Lagendijk: “In Nederland zijn we gewend om veel met knopen te werken in staalconstructies, in Duitsland gaat dat anders. Staalbouwer Spann-verbund heeft in plaats van vakwerkconstructies voor de uitkragingen 16 meter lange en verdiepingshoge elementen gemaakt uit staalplaten van 10 centimeter dik staal. Wij ontdekten dat Duitse staalbouwers in het algemeen en Spannverbund in het bijzonder gewend zijn veel te lassen op bouwlocaties. Constructief is het resultaat hetzelfde, qua gewicht scheelt het ook niet veel, alleen moet je er wel rekening mee houden in de planning. 10 Centimeter dik staal lassen kost tijd: 2 man zijn 10 dagen bezig om een wandligger te lassen.”

Duitse staalbouwers zijn gewend aan lassen op locatie.

Duitse staalbouwers zijn gewend aan lassen op locatie.

Cassetteplafonds

Erg fraai zijn de cassettevloeren aan de entreezijde op de 1e en 2e verdieping. Slui: “Dit zijn kolomvrije ruimten met cassettevloeren van 45 tot 60 centimeter dik. De ruitvormige cassettes zijn gemaakt met plexiglas in de bekisting waardoor een zeer glad eindresultaat in schoonwerk beton is ontstaan. De liggers van de aansluitende, 5,5 meter uitkragende balkons aan de zuidzijde zijn opgenomen in de ribben van de cassettes.”

De onderbouw van het kantoorgedeelte telt 4 open lagen met daarin grote boomkolommen van staal die de bovenbouw dragen.

De onderbouw van het kantoorgedeelte telt 4 open lagen met daarin grote boomkolommen van staal die de bovenbouw dragen.

Loopbrug

Een ander constructief hoogstandje is de bijna 40 meter lange loopbrug die diagonaal door het atrium steekt. Lagendijk: “Dit is een mooi slank werk geworden. De brug loopt schuin omhoog en is in het midden 1 meter hoog en bij de opleggingen 40 centimeter. In het midden van de constructie loopt een holle kokervorm met staalconfetti als ballast. Dit bouwdeel, maar ook de boomkolommen zijn complexe onderdelen die BIM-programmatuur niet aankan. Daarvoor gebruiken we parametrische programma’s als SCIA Engineer om te rekenen, Rhinoceros met Grasshopper om het te modelleren en vervolgens Revit om het in het BIM-model te integreren.”

Vanaf niveau 4 hebben de kantoren een grid van 8,4 meter bij 8,4 meter.

Vanaf niveau 4 hebben de kantoren een grid van 8,4 meter bij 8,4 meter.

Grid

Alles onder de tafelconstructie van niveau 4 en de tafelconstructie zelf zijn complex en tijdrovend om te maken. In de bovenbouw is echter weer tijd gewonnen. Kantoren in de bovenbouw zijn merendeels rechttoe-rechtaan uitgevoerd met stalen liggers, betonnen kolommen in een grid van 8,4 meter bij 8,4 meter en verdiepingshoge glazen puien in de kolomvrije gevels. De vloeren zijn ingevuld met ComFlor 210 vloeren van 0,6 meter breed met een overspanning van 8,40 meter en een vloerdikte van 300 millimeter. Deze lichte metalen vloerelementen zijn afgewerkt met gewapend beton. Lagendijk: “Hiermee kan zeer snel gebouwd worden en het systeem is ook relatief licht.” Henk Prins, directeur van ComFlor-leverancier Dutch Engineering vult aan: “Ondanks dat ze 25 tot 40 procent slanker zijn en met 300 kg per vierkante meter een laag eigen gewicht hebben, kunnen ze een relatief hoge belasting aan. Belangrijk voor de aannemer is bovendien de hoge bouwsnelheid die je ermee kunt bereiken. In dit geval is er zo’n 30.000 vierkante meter van dit type toegepast. Dan kun je aardig wat tijdwinst pakken.”

Tot besluit wijst Slui nog op een vloerdetail: “De randen zijn vanaf alle buitengevels naar binnen een meter diep massief gestort omdat alle vloeren afgeschuind verjongd zijn. Een typisch UN Studio detail, maar wel weer met veel consequenties op allerlei aansluitingen. Het zijn ook de details die dit werk interessant maken, niet alleen de in het oog springende constructies.”   

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details