Platform over beton en staal in de bouw
Gesprek met Harm Edens, presentator van o.a. BNR Duurzaam

Gesprek met Harm Edens, presentator van o.a. BNR Duurzaam

‘Over 10 jaar moet de beton- en staalbouw in Nederland er wezenlijk anders uitzien.’ (maar weet de industrie dit wel?) 

Een discussie over klimaat, duurzaamheid en een circulaire economie is wel aan televisie- en radiopresentator Harm Edens besteed. Maar een discussie over de maatregelen die genomen moeten worden voordat het écht te laat is, is wat Edens betreft een gepasseerd station. “Het punt van discussiëren en protesteren is voorbij. Het is op onze aarde al te veel uit de hand gelopen. En iedereen – maar dan ook iedereen – ‘moet’ (!) nu echt aan de slag. Dat geldt ook voor de beton- en staalbouw. Men dient nu écht over de eigen schaduw heen te springen.”

Aan duidelijkheid dus geen gebrek bij de zichtbaar bevlogen – maar vooral bezorgde – Edens, die het tempo waarop we de klimaatproblemen aanpakken overduidelijk nog te laag vindt. Hoe hij zo bevlogen en bezorgd is geraakt? “Als 11-jarige jongetje las ik het rapport van de Club van Rome. Daar werd een onheilspellende toekomst voorspeld. De zure regen. Het gat in de ozonlaag. Daar hebben we met z’n allen flink tegen geprotesteerd. En, al die protesten en de maatschappelijke druk leidden tot praktische en passende maatregelen.”

“Maar de klimaatverandering, die nu aantoonbaar in gang is gezet, is veel groter. Alle daaruit voortkomende ellende is niet op te lossen met simpelweg wat ingrepen hier en daar. Integendeel. Het gaat ons allemaal raken. We hebben nu al flink last van klimaatverandering: droogte en overstromingen, bosbranden, etc. Extreem weer. Maar straks gaat ook schaarste ontstaan in grondstoffen. En nog erger is de dramatische afname van biomassa en biodiversiteit in de wereld. Als wij – als mens – ketens verstoren, dan zijn dit onomkeerbare processen. Onze toekomst – als mens – staat op het spel. Ik ben daarom klaar met wegkijkers of ontkenners. Het gaat namelijk de hele samenleving treffen. En, leuk hoor: al die mensen die op hun eigen microniveau een bijdrage proberen te leveren maar de industrie moet aan de bak.”

Denken over concurrentie?

Volgens Edens zijn er echter nog te veel oude belangen. “Het gaat om het nemen van verantwoordelijkheid. Begin binnen de industrie eens met het laaghangende fruit. Kijk naar de 20% slechtste dingen die je doet. Hou daar om te beginnen mee op. En pak vanuit die verandering door. Durf het monster in de bek te kijken. En daarmee bedoel ik dat de mensen die het in de branche voor het zeggen hebben, een stoot moeten uitdelen aan de hele keten. Dus, breder kijken. Groter durven denken. Andere zwaartepunten zoeken. Zoek intensieve samenwerkingen op. Maar ja… dit is best lastig: want, je laat de concurrent toch niet zomaar met je meekijken?”

Precies daar ligt dan ook het probleem, zegt Edens. “Het beperkte denken zit in onze managementcultuur opgesloten. We zijn te veel bezig met winst maken, korte-termijn-denken, polderen in de oude economie die versleten en op is, terwijl – als je nu niet opschiet om samen een betere wereld te maken – je over een paar jaar helemaal niets meer hebt om op te concurreren. Dan is het voor onze planeet te laat. Tenminste… de aarde gaat wel door, maar ze heeft de mensheid afgeschud. En dat gaat een stuk sneller dan we durven te geloven.”

Systeemoplossingen

Edens stelt dat de beton- en staalbouw zichzelf al over 10 jaar niet meer kan handhaven op de wijze waarop de industrie nu is georganiseerd. “Er moet wat gebeuren. Maar, ik hoor geen visie. En als die er wel is, moet je die openbaar maken. We hebben durf en succesvoorbeelden nodig. Hou op met kinderachtige dingetjes. Als je een systeemoplossing wil vinden… en dat wil je… dan kan je dat niet alleen. Dan moet je als beton- en staalbouw de hele keten erbij betrekken. En soms moet het nog breder. Samenwerken, delen en opschieten. Een realistische CO2-beprijzing invoeren en eerlijk kijken naar je impact. De beton- en staalbouw heeft een zware verantwoordelijkheid om het anders te gaan doen omdat het een industrie is die heel bepalend is voor veel andere branches. Jullie moeten een voortrekkersrol gaan vervullen.”

Edens tot slot: “We hebben geen tijd meer te verliezen. Als we nú actie nemen dan kunnen we heel misschien het tij nog keren. Dus stop met dat ontkennen en wegkijken. Stop met dat hokjesdenken over je eigen concurrentiepositie. Neem de verantwoordelijkheid voor de hele keten. En trek die keten mee. Het is nu of nooit. En het leuke is: in je eentje veranderen is eng, dat lukt niet. Samen veranderen is leuk!”   

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details