Kwaliteitsborging voor producten en processen

Op komo-online.nl publiceert KOMO al haar beoordelingsrichtlijnen en kwaliteitsverklaringen. Met de komst van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb), laat zij deze bovendien onafhankelijk testen op hun bijdrage aan de risicobeheersing, zodat kwaliteitsborgers beschikken over betrouwbare conformiteitsverklaringen bij hun borgingsactiviteiten. De markt verwacht echter wel dat zij deze eenduidig en consequent toepassen. Deze intrinsieke waarde van een certificaat staat los van het instrument waarmee de kwaliteit is vastgesteld en geborgd.

Ter voorbereiding op de Wkb ontwikkelde KOMO een instrument voor kwaliteitsborging (KiK). De praktijk wees echter uit dat er behoefte was aan een algemene en onafhankelijke waardering van conformiteitsverklaringen, breder dan KOMO of KiK. Als antwoord hierop heeft KOMO samen met de Vereniging Kwaliteitsborgers Nederland (VKBN) en de aangesloten instrumentaanbieders de waarderingssystematiek verder veralgemeniseerd. Het resultaat is de Wkb-prestatieladder.

De Wkb-prestatieladder volgt logisch uit de wijze waarop de bouwregelgeving in Nederland is ingericht. Deze is geënt op het opgeleverde bouwwerk en de minimale prestaties die de bouwdelen dan moeten leveren. Deze prestatie-eisen vertalen zich door naar twee types kwaliteitseisen. Het ene type omvat de kwaliteitseisen voor de toegepaste materialen en producten; het andere type omvat de voorwaarden waaraan het bouwproces moet voldoen. Hiermee zijn de prestatie-eisen in de bouwregelgeving gestoeld op twee zuilen. Zodra kan worden aangetoond dat een bouwproject geheel of gedeeltelijk voldoet aan de prestatie-eisen en voorwaarden van beide zuilen, kan voor dat gehele of gedeeltelijke project een conformiteitsverklaring worden afgegeven.

Nu zijn er meerdere kwaliteitsregelingen in omloop, die bovendien ook nog behoorlijk van elkaar verschillen. Met name de mate waarin een kwaliteitsregeling borgt dat aan alle voorwaarden binnen de twee zuilen is voldaan, verschilt. Dit verschil komt tot uitdrukking in de waardering van een kwaliteitsregeling als risicobeheersmaatregel. De Wkb-prestatieladder ondervangt dit verschil. Hierin zijn de kwaliteitsregelingen van beide zuilen opgenomen in een gezamenlijke, dubbele ladder. Alleen als zowel aan de voorwaarden voor de toegepaste producten als aan de voorwaarden voor het bouwproces is voldaan, is de hoogste trede haalbaar. Dat is het punt waar de poten van de ladder samenkomen.

De waardering van kwaliteitsregelingen – afgezet tegen de Wkb-prestatieladder – wordt vastgesteld door een onafhankelijke commissie. Deze rapporteert objectief, geeft het resultaat weer in het schema van de Wkb-prestatieladder en geeft verbeteringsmogelijkheden aan voor de kwaliteitsregeling. Een samenvatting van het rapport wordt gepubliceerd op een centraal platform, waar de bijdragen van allerlei bouwgerelateerde kwaliteitsregelingen voor de risicobeheersing van bouwprocessen inzichtelijk zijn. Dit platform is voor iedereen open toegankelijk.

Het draagvlak voor de Wkb-prestatieladder onder kwaliteitsborgers, instrumentaanbieders en beheerders van kwaliteitsregelingen is er. Als initiatiefnemer is KOMO inmiddels gestart met de concrete uitwerking.