Michiel de Ruyterbrug: Constructief uitdagend

De Michiel de Ruyterbrug is allesbehalve een standaard ophaalbrug. Om al in de tender beslagen ten ijs te komen, heeft bouwcombinatie 2KA in een zeer vroeg stadium de expertise van Ingenieursbureau Boorsma ingeschakeld. De specialist in beweegbare bruggen wist samen met de bouwcombinatie de ingenieuze (constructieve) ideeën te vertalen naar een maakbaar geheel. Samen met Anne Jan Breimer van Ingenieursbureau Boorsma zoomen we in op een drietal technische uitdagingen.

Ingenieursbureau Boorsma heeft ruime ervaring in de engineering van beweegbare bruggen in alle soorten en maten. “Het varieert van kleine ophaalbruggen voor fietsers en voetgangers tot aan projecten van enorme omvang, zoals de basculebruggen bij Sluis Terneuzen”, zegt Breimer. De Michiel de Ruyterbrug is een bijzonder project voor het bureau. In meerdere opzichten. “Ten eerste wordt de brug gerealiseerd op steenworp afstand van onze vestiging op Urk en daarnaast is onze scope voor deze brug behoorlijk uitgebreid. Voor Knipscheer Infrastructuur hebben we de engineering van de civiele onderbouw en de remming- en geleidewerken verzorgd en voor Knook Staal en Machinebouw de engineering van de staalbouw en het bewegingswerk.”

Het voordeel van zo’n brede scope is volgens Breimer dat alles binnenshuis geregeld kan worden. “Afstemming over de raakvlakken gaat dan relatief eenvoudig. Onze taak was er vooral op gericht om zo goed mogelijk invulling te geven aan het beeldkwaliteitsplan binnen de gestelde kaders en de EMVI-beloften van de bouwcombinatie. Bouwkuiploos bouwen op het water was er daar één van, een bewuste keuze om de scheepvaart zo min mogelijk te hinderen. Met een dergelijke methodiek waren we als bureau al bekend vanwege een vergelijkbaar concept bij de Vechtbrug.” 

Het ‘bouwkuiploos concept’ voor de Michiel de Ruyterbrug ging uit van een 115 ton zware prefab onderbak voor de brugkelder die op de stalen buispalen in het water werd gepositioneerd. Vervolgens is er een betonvloer gestort die op een vernuftige manier ingrijpt in de prefab constructie en een belangrijke rol heeft in de afdracht van het totale krachtenspel vanuit de hameistijl en de cilinders naar de stalen buispalen. “Er kwam dan ook lokaal flink wat wapening aan te pas.”

Vanuit het beeldkwaliteitsplan was de keuze al gemaakt voor een centrale hameistijl met één trekstang. “Dat brengt vanzelfsprekend de nodige uitdagingen met zich mee in de uitvoering en vooral in het ontwerp”, weet Breimer. “Zo hebben we berekend hoeveel bouwzeeg (voorvervorming) Knook Staal en Machinebouw beide vallen moest meegeven in de fabriek om de opleggingen in de eindsituatie onder druk te krijgen, met als doel om een vaste ligging te garanderen en de kans op klapperen tegen te gaan. Om te garanderen dat de voorvervorming ook op de juiste wijze in de vallen is meegenomen, heeft Knook Staal en Machinebouw hiervoor een fullscale test in de fabriek uitgevoerd. De voorvervorming wordt opgeheven op het moment dat de vallen omhoog bewegen.”

Overigens draagt het overgewicht van circa 6 ton ook bij aan een positieve oplegdruk. “Dat overgewicht is mogelijk door de keuze voor een hydraulische aandrijving met voor elke val een eigen cilinder. Als de brug gesloten is, hoeven de cilinders niet op druk te staan. De maatvoering van de cilinders is afgestemd op het afwijkend oppervlak van beide vallen. Op die manier is de druk in het systeem min of meer gelijk en volstaat één hydraulische unit.”

In totaal heeft Ingenieursbureau Boorsma bijna 150 tekeningen gemaakt voor de Michiel de Ruyterbrug, uiteraard volledig vanuit een 3D-model. “Uiteindelijk hebben we ook de scope van ÆVO toegevoegd aan het model, verantwoordelijk voor de elektrotechnische installaties. Dat resulteerde in een integraal 3D-model, de basis van een succesvolle uitvoering, zo mogen we inmiddels concluderen. Een prachtige referentie en letterlijk een thuiswedstrijd voor ons als bureau.”