Nieuw stadion SC Cambuur: Ontworpen in samenwerkingmet de achterban

Eredivisionist SC Cambuur krijgt een nieuw stadion. De club uit Leeuwarden verhuist van de oude stek aan de westkant van de stad naar het oostelijk deel, waar het WTC, de Elfstedenhal, grote supermarkten en horeca zijn gevestigd. Met het stadion vergroot de club de capaciteit met zo’n 5.000 stoelen tot bijna 15.000. ROC Friese Poort krijgt ook een vestiging in het complex. De onderwijsinstelling gaat 7.500 m2 huren en daar een aantal mbo-opleidingen en bestuurs- en administratieve functies onderbrengen. Medio volgend jaar is de officiële opening gepland. Van Wijnen ontwikkelt en bouwt het stadion, dat is ontworpen door Widdershoven Architecten.

Met de verhuizing naar een nieuw stadion wil SC Cambuur een volgende stap zetten als club. Sierd Dijkman, Operationeel Manager voor SC Cambuur: “We willen als club een stabiele Eredivisionist worden en om dat te bereiken, zullen we qua begroting omhoog moeten naar zo’n € 15 miljoen. Dat is in ons huidige stadion simpelweg onmogelijk gezien de faciliteiten voor onze supporters en sponsoren. Bovendien is de nieuwe locatie een logischere plek omdat daar sprake is van intensiever ruimtegebruik door de inbreng van het ROC, er meer parkeergelegenheid is en het verkeer beter is af te wikkelen. Voor dat laatste worden nog kruispunten aangepast.”

Edgar van Perlo, die vanuit Ons Project als adviseur en projectleider namens SC Cambuur de bouw begeleidt, vertelt dat het traject voor een nieuw stadion ruim tien jaar geleden is ingezet. “Het zijn lange trajecten met veel belanghebbenden en daar wil en moet je rekening mee houden. Ondertussen verandert er in tien jaar veel op het gebied van regelgeving, richtlijnen, wensen en eisen, energieprijzen en noem maar op. Zo is onderweg besloten om de daken van de tribunes vol te leggen met zonnepanelen en overwegen we nog energieopslag aan te leggen.”

Architect Ludo Widdershoven heeft het traject voor een groot deel meegelopen. “Iedereen kon meepraten. Supporters van alle tribunes (uiteraard ook de harde kern), sponsoren, mindervaliden: alle geledingen van de club werden betrokken bij het bepalen van de opzet en de sfeer van het stadion. Het resultaat is een nieuw stadion dat net als zijn voorloper weer open hoeken heeft met hoge lichtmasten die van verre zichtbaar zullen zijn, met echt gras en een Engelse sfeer. Dat laatste wordt vooral bereikt door de vier losse tribunes die doorlopen tot op het veld. Beide waren een nadrukkelijke wens van de stadionadviescommissie, die namens de achterban over vrijwel alle belangrijke thema’s rondom het stadion heeft mee mogen denken. De open hoeken zijn bovendien mooie pleinen waar je voor supporters toffe dingen kunt organiseren. Deze zijn herkenbaar aan de wit-geel-blauwe lamellen.”

Het nieuwe stadion krijgt een multifunctionele invulling. Dijkman: “De hoofdingang van het stadion komt aan de westzijde, waar ook de clubkantoren, businessclub, skyboxen en perstribune liggen. Onder de noordtribune komt een commerciële plint met daarboven ons supportershome en kantoren. Een groot deel van de zuidzijde is voor ROC Friese Poort en aan de oostzijde komt straks onder de omloop retail op de begane grond. Het was de wens van SC Cambuur en de gemeente om een stadion te krijgen dat niet alleen op speeldagen levendig is. Hier gebeurt altijd wat. Met het ROC is extra kruisbestuiving ingebouwd omdat opleidingen als beveiliging en uiterlijke verzorging raakvlakken hebben met de club. We delen ook ruimtes, zoals een kantine en commando-ruimte, we voorzien in stageplekken en er staan nog andere samenwerkingen op stapel.”  

Het stadion is grotendeels opgezet met prefab betonelementen (balken, kolommen, frontwanden, kanaalplaatvloeren en tribunes) en staalconstructies voor de vier daken en de lichtmasten. Omdat standaardisering en de combinatie met het ROC gebaat is bij gangbare stramienen heeft Widdershoven vrijwel alles in veelvouden van 1,80 meter uitgewerkt. “Haitsma Beton heeft onderzoek gedaan naar de overspanningsmaten in stadions en daaruit bleek 10.80 meter het meest optimaal voor fundering en tribunes, ook financieel. En aangezien wij ook schil en casco ontwierpen voor het ROC, was deze maatvoering ideaal; daar kun je ook de kantoren en leslokalen goed in kwijt. Met de standaard prefab tribune-elementen bouw je kostenefficiënt. We bouwen niet voor een club met een grote beurs. De meeste tribunes worden opgetrokken uit elementen van 1.080 cm breed, 80 cm diep en 40 cm hoog, waarbij de diepte wordt bepaald door de stoelmaat. Businessstoelen zijn groter en rusten op 90 cm diepe liggers.” Het dak rust op vakwerkspanten. Deze zijn aan de lage zijde afgesteund op verzwaard uitgevoerde betonkolommen van het gebouw en op een staalconstructie aan de zijkanten. Het zicht op het veld is overal kolomvrij, geheel volgens de UEFA en FIFA zichtlijnberekeningen.

De afwerking van het stadion is behoorlijk rechttoe rechtaan, maar wel passend bij het DNA van de club. Van Perlo legt uit: “Geen overdaad aan tierlantijnen of extra opsmuk, dat past niet bij SC Cambuur. Hierbij houden we zoveel mogelijk rekening met duurzaamheid, want dat is ook een belangrijke pijler van het nieuwe stadion. Een voetbalclub moet volgens ons midden in de maatschappij staan en wij dragen duurzaamheid en circulariteit graag uit. We gaan in dit complex hemelwater gebruiken voor toiletspoeling, urinoirs worden waar mogelijk waterloos, voor de beregening van het veld gaan we hemelwater en douchewater inzetten – een Friese uitvinding –  en als isolatiemateriaal willen wij hennep uit de regio toepassen. Er komt een circulariteitsroute waarin we alle oplossingen zichtbaar maken. Zo willen we dit aspect delen met alle geledingen in de maatschappij. Ook dat is onderdeel van ons DNA.”

Het liefst hadden de supporters het oude stadion integraal naar de nieuwe plek verplaatst. Een aantal herkenbare onderdelen verhuizen echter wel mee. Dijkman: “De oude hekwerken komen terug in de nieuwbouw, bijvoorbeeld als roomdivider of als onderdeel van de bar in het supportershome. Zo blijft er contact met het verleden. Het is een voorbeeld van samen optrekken om er iets moois van te maken. Mede doordat je met elkaar een ambitie en een doel voor ogen hebt, en ondanks de uitdagingen van deze tijd, zijn supporters en sponsoren blijvend enthousiast en blijven ze meedenken en meedoen. Ik haal daar enorm veel positieve energie uit.”