Provincie Noord-Holland kiest bewust voor betoninnovatie

Fietsbruggen in 3D-geprint beton

Sinds de Design&Construct-contracten kan de markt bepalen hoe en van welk materiaal nieuwe kunstwerken worden vervaardigd. Opdrachtgevers kunnen ontwerp, uitvoering, onderhoud en prijs dan eerlijk met elkaar vergelijken. Maar in de provincie Noord-Holland speelt nog een factor een rol. Deze provincie wil kansen creëren voor innovatie, waardoor nieuwe fietsbruggen nu worden gebouwd in 3D-geprint beton.

‘We krijgen nieuwe mogelijkheden in het betonontwerp’

De bouw van vier fietsbruggen is onderdeel van het herinrichtingsplan van de provinciale weg N243 in Alkmaar en de Beemster. Om het beste ontwerp voor de fietsbruggen te selecteren, kiest de provincie Noord-Holland ervoor om de nieuwe fietsbruggen als zelfstandig project neer te zetten. Dit wordt gestimuleerd door het provinciale beleid om innovatie een kans te geven. “Hierdoor sloeg de weegschaal door naar de inzet van 3D-geprint beton”, vertelt Jean de Nijs, projectmanager N243 van de provincie Noord-Holland. “3D-geprint beton biedt bij aanvang veel voordelen, maar zeker ook op termijn.”

Directe voordelen

Als het bijvoorbeeld gaat om de belasting voor het milieu, verwacht de provincie Noord-Holland dat voor geprint beton minder materiaal nodig is, omdat het beton exact in de juiste vorm wordt geprint. Bovendien maakt het bekisting overbodig. De Life Cycle Analysis die op dit moment wordt uitgevoerd, moet aantonen hoe duurzaam de geprinte bruggen zijn. Voordeel ten opzichte van hout is bijvoorbeeld dat de levenscyclus van hout te kort is. Verder is gedurende de levensduur staal niet zo onderhoudsvriendelijk als beton.

Voordelen op termijn

Maar De Nijs ziet nog meer voordelen als we eenmaal vertrouwd zijn met 3D-geprint beton. “Aanvragen en vergunningentrajecten kunnen dan eenvoudiger en sneller worden doorlopen. Zo worden de 3D-betonprintbruggen via een parametrisch model ontworpen. Voordeel hiervan is dat engineeringsvraagstukken meteen tijdens het ontwerp worden opgelost. Aan de hand van parameters, zoals lengte en breedte, worden onder andere vorm en sterkte bepaald. Wanneer deze rekenmodellen in de toekomst worden gecertificeerd, kan de vergunningverlenende instantie veel eenvoudiger een bouwvergunning afgeven. Dit gaat stukken sneller dan het proces dat initiatiefnemers nu moeten doorlopen, en dan heb ik het nog niet over de besparing op manuren.”

De vier fietsbruggen maken deel uit van het herinrichtingsplan van de N243.

Breed inzetbaar

3D-geprint beton wordt nu ingezet voor de bouw van een fietsbrug, maar De Nijs ziet een brede inzetbaarheid van het materiaal. “De productiewijze biedt een vormvrijheid die we nog niet hadden”, vertelt hij. “We krijgen nieuwe mogelijkheden in het betonontwerp en de vorm, kleur en structuur. We kunnen het beton inzetten voor woning- en utiliteitsbouw en bouwwerken met een hoge esthetische waarde. Denk hierbij maar aan golfbewegingen, kleurverlopen en nieuwe structuren.”

Volop in ontwikkeling

Anderzijds realiseert De Nijs zich dat de inzet van 3D-geprint beton nog volop in ontwikkeling is. “De bouw van de fietsbrug in Gemert met 3D-geprint beton was vernieuwend. De segmenten van de brug, die in laagjes was opgebouwd, werden aan elkaar gekoppeld. Daarna werden er voorspanningskabels doorheen getrokken. Door deze kabels aan te spannen, vormen de segmenten één brug. Maar er is altijd ruimte voor meer innovatie. De kwaliteit van het beton kan bijvoorbeeld nog omhoog, wat weer leidt tot minder materiaal. Het einde van dit avontuur is nog lang niet in zicht.”

Veel kunstwerken in de provincie worden of zijn uitgevoerd in beton. “Het zou logisch zijn om deze trend voort te zetten. Het feit dat we nu weer voor beton kiezen, heeft niet alleen te maken met het bouwmateriaal, maar met de combinatie van voordelen van het bouwmateriaal én met de innovatieve marktpartijen.”  

Betonhuis

Betonhuis gelooft in de goede eigenschappen en functionaliteiten van beton, hét duurzame bouwmateriaal van het verleden, het heden en de toekomst. Door kennis te delen, speelt Betonhuis in op actuele thema’s zoals circulaire economie, klimaatadaptatie, energietransitie en duurzaam bouwen. Neem contact op met één van de aangesloten bedrijven via betonhuis.nl.