Vormgeven aan MVO-ambities: Drijvend zonnepark in zand- en grindwinning

Volgens de VVV Oude IJsselstreek is er ‘een overvloed aan vogels te zien en een deel van het jaar grazen Gallowaykoeien om de winning’. Ook zijn er twee struinroutes aangelegd. Dit past naadloos in de MVO-ambities van Netterden, het bedrijf dat in 1994 op deze locatie is begonnen met de winning van grind en zand voor de bouw en infra. Om hier een vervolg aan te geven, is op de gegraven plas onlangs een zonnepark aangelegd dat 1,2 megawatt kan leveren. 

Janet Slotboom, bedrijfsleider bij Netterden Zand en Grind, is zichtbaar trots op de aanwinst. “Je kunt dit zien als een voorbeeld van multifunctioneel ruimtegebruik. De plas ligt er al en zonneparken op land zijn zonde van de ruimte. Daarom hebben we samen met energieleverancier Vattenfall onderzoek gedaan naar de aanleg van dit zonnepark, dat in deze omvang (3.140 panelen op 1,2 hectare; red.) in de helft van onze energiebehoefte kan voorzien. Over een jaar gaan we deze fase evalueren en eventueel besluiten om de capaciteit te verdubbelen.”

Netterden is in 1972 begonnen met de winning van grind en zand en is een regionaal voorzienend bedrijf. Momenteel is het actief op zeven locaties die gezamenlijk 4 miljoen ton per jaar produceren. “MVO is sinds een aantal jaren een belangrijk aspect van onze bedrijfsfilosofie”, verduidelijkt Slotboom. “Thema’s als Gezondheid en veiligheid op het werk, Verantwoord milieubeheer, Klimaatverandering en duurzaam gebruik van hulpbronnen hebben onze nadrukkelijke aandacht en dat maken wij concreet met plannen en projecten die vooral de regio’s ten goede komen waar wij met winning actief zijn. Als bijvoorbeeld dit wingebied uitgeput is, wordt dit overgedragen aan een stichting die het natuurbeheer voor zijn rekening neemt. Dat moet ook, want als je hier niks doet is het binnen vier jaar een onaantrekkelijk wilgenbos. Nu is het een publiekstoegankelijk wandelgebied met een boeiende flora en fauna.”

De aanleg van een drijvend zonnepark met ruim drieduizend zonnepanelen heeft geen nadelige invloed op de aanwezige natuur. Johan Heutinck, manager Kwaliteit, Arbo, Milieu en Vergunningen van Netterden legt uit dat overal over nadacht wordt: “Al jaren laten we ons adviseren door een ecologisch bureau dat ook de monitoring verzorgt van de natuur en onze invloed erop. Dat hoort ook bij de aard van onze werkzaamheden. Bij de aanleg van het zonnepark was een extra aandachtspunt de vervuiling door vogels en met name vogelpoep. Je kunt ze wegjagen met geluidssignalen maar daar blijken ze aan te wennen. We hebben nu een systeem aangelegd en getest dat werkt met laserlicht. Dat verstoort de overige fauna niet en sindsdien zijn er geen vogels meer op het drijvende eiland te zien.”

De zonnepanelen zijn aangelegd op een grid van kunststof drijvers van pvc. Heutinck: “Deze onverwoestbare drijvers komen uit Frankrijk en worden ook toegepast op zee. Ze zijn verankerd met een systeem van een bedrijf dat ook booreilanden aan de zeebodem vastlegt. We gaan met dit soort dingen niet over één nacht ijs. De plas in de Azewijnse Broek is nog altijd 25 tot 28 meter diep. De zonnepanelen zijn met kabels verbonden aan de veertien omvormers op de waterkant, die de stroom via een eigen trafostation met het net verbinden.”

Voor Slotboom is het weer een mooie stap die Netterden heeft gezet op het MVO-traject. “Maar het is ook een investering met een terugverdientijd, die door de SDE+ subsidie aantrekkelijk kort is.” Voor Netterden betekent het een flinke toevoeging aan de bestaande PV-capaciteit die al aanwezig was op de gebouwdaken. En het is meteen één van de grootste drijvende zonneparken van Noord- en Oost-Nederland. Waar zand- en grindwinning al niet toe kan leiden….