Provincie Flevoland is bezig met een grootschalige verduurzamingsopgave. De in totaal 362 kilometer aan asfalt-fietspaden ondergaan een transformatie naar beton. Een gesprek met Henk Jansen en Martin Vos, beiden werkzaam bij de provincie als respectievelijk adviseur verhardingen en adviseur duurzaamheid, over de achtergrond van de transformatie en de uiteindelijke doelstellingen.
De provincie Flevoland heeft een bewuste keuze gemaakt voor fietspadreconstructies in beton en asfalt voor de weginfrastructuur. Asfalt-fietspaden hebben volgens Henk Jansen een aantal nadelen ten opzichte van fietspaden in beton. “De flexibele constructie maakt asfalt-fietspaden gevoelig voor verstoringen in de ondergrond, zoals aantasting door boomwortels. Ook is de levensduur beperkt. Na vijftien jaar is vaak al een nieuwe deklaag nodig, terwijl een betonnen fietspad dankzij zijn starre constructie veel minder deformeert. Een betonnen fietspad is vlak en stroef, wat zorgt voor meer rijcomfort en veiligheid, en heeft een langere levensduur van tenminste vijftig jaar. Allemaal voordelen die passen binnen het duurzaamheidsbeleid van de provincie.”
Het duurzaamheidbeleid van de provincie Flevoland zet in op een forse CO2-reductie van de grote materiaalstromen, zijnde asfalt, beton en brandstof. “Met deze materialen willen we een serieuze duurzaamheidsslag maken”, zegt Martin Vos. Doel is om een CO2-reductie van 25% te bereiken over de periode 1990 tot 2020, dat overigens aansluit bij de landelijke doeleinden. De transformatie van asfalt- naar betonnen fietspaden past perfect in deze visie. Het is een meerjarentraject dat een aantal jaar geleden al is ingezet. De asfalt-fietspaden worden gefaseerd vervangen, telkens conform de laatste stand der techniek. “We hebben ons geconformeerd aan het Betonakkoord en maken nadrukkelijk gebruik van de kennis en expertise uit de markt door experts uit de betonindustrie en betonketen.”
Werden in 2017 diverse fietspaden nog uitgevoerd in geopolymeer beton, intussen is de markt en ook de provincie alweer een stap verder. “Samen met een externe partij zijn we bijvoorbeeld bezig met het opstellen van de maximale MKI-score (milieukosten indicator) van beton in RAW-bestekken”, zegt Martin. “Daarmee stimuleren we de markt om continu duurzamere alternatieven te vinden, zoals het gebruik van Hoogoven Cement CEM III. Uiteindelijke doel is om te evolueren naar een circulaire infrastructuur, waarbij in het geval van beton, al in de ontwerpfase veel meer wordt nagedacht over de grondstoffen (primair/secundair) en eventueel hergebruik aan het einde van de levensduur.”
Henk Jansen tot besluit: “Beton is een betrouwbaar product, heeft een lange levensduur en geeft een hoog fietscomfort. Met minimale inspanningen kun je betonnen fietspaden goed beheren, zodat de hinder van onderhoudswerkzaamheden op de omgeving (en de milieubelasting) tot een minimum beperkt blijft. Dat geeft het product ook een grote maatschappelijke waarde.” Naar verwachting duurt het nog zo’n vijf jaar voordat ook de laatste asfalt-fietspaden in Flevoland over zijn naar beton.