In Zuidelijk Flevoland wordt gebouwd aan het grootste windmolenpark op land van Nederland. In een gebied van 300 vierkante kilometer tussen Zeewolde en Almere worden 220 verspreid staande oude molens vervangen door 91 grote molens in lijnopstellingen. Vanaf 2022 moet dit Windpark Zeewolde tweeënhalf maal zoveel vermogen opleveren als de oude molens, die in 2025 allemaal afgebroken moeten zijn. Bijzonder is dat de opdrachtgever voor 83 van de 91 molens – Windpark Zeewolde BV – eigendom is van ruim tweehonderd boeren, bewoners en grondeigenaren uit Zeewolde. Dat maakt Windpark Zeewolde het grootste gemeenschapsproject van Europa.

De uitvoering van het windpark is in handen van Hitachi-ABB, die het onderstation bouwt, Vestas als leverancier van de windmolens en Windcombinatie Dura Vermeer-GMB, die verantwoordelijk is voor de hele onderbouw en infrastructuur. Henk Ruiterkamp, realisatiemanager bij GMB: “Wij bouwen om precies te zijn de betonnen poeren met ingestorte ankerkooi, maken permanente kraanopstelplaatsen voor elke molen, verzorgen de bekabeling en leggen alle wegen aan om de molens bereikbaar te maken.”

Met 220 meter zijn de meest zuidwestelijk geplande torens het hoogst. Ruiterkamp: “Dat is het maximum wat er op die plek gebouwd kan worden. De andere turbines hebben een lagere tiphoogte van 150 of 160 meter omdat die in de aanvliegroute van vliegveld Lelystad liggen. Je moet met veel zaken rekening houden en een reeks vergunningstrajecten doorlopen voordat je zoiets kunt bouwen. Windmolens krijgen bovendien een tijdelijke vergunning die ingaat op het moment van verlening. Dus snel bouwen is essentieel als de BV rendement wil maken. Dit is ook één van de hoofddoelstellingen voor alle betrokkenen, waarbij we uiteraard geen enkele concessie doen aan veiligheid en milieu en alle stakeholders in de omgeving ook tevreden willen houden. Kortom, onze GMB-slogan ’uitdaging verbindt’ is zeker van toepassing.” De Windcombinatie ligt op schema: de infrastructuur ligt al op zijn plaats, het onderstation is aangesloten en de eerste windmolens staan juni 2021 overeind.

Voor de constructies van de funderingen voor de molens wordt gebruik gemaakt van parametrisch ontwerpen. Bart Zevenhoven, junior constructeur bij Dura Vermeer: “Dat is een logische manier van werken als je 91 poeren voor vier verschillende typen windturbines moet ontwerpen en bouwen. Deze poeren kun je zien als standaardobjecten met dezelfde vorm en waarbij de afdracht van krachten telkens op eenzelfde manier plaatsvindt. De verschillen zitten in de afmetingen en in de bodemgesteldheid. Met één van onze softwareleveranciers hebben wij een parametrische tool ontwikkeld waarmee we snel per locatie een berekening kunnen maken van de benodigde poerdimensies en paalfundering. We voeren telkens de set van sonderingsgegevens in van de lokale bodemgesteldheid en op grond van de opgegeven belastingen uit de turbine kunnen wij het benodigde trek- en drukdraagvermogen van de fundatiepalen bepalen en de eisen voor de benodigde rotatie- en laterale veerstijfheden controleren. Het gaat om onwerkelijke krachten bij zo’n molen, denk aan momenten tot boven de 100.000 kNm.” 

Voor de funderingen van de molens worden Vibropalen geheid: 15 meter onder NAP voor de kleinere modellen en tot 20 meter onder NAP voor de 220 meter hoge molens. De constructies voldoen daarmee aan de Eurocodes. De belastingen inclusief veiligheidsfactoren, welke in rekening worden gebracht op de fundaties, voldoen aan de IEC 61400-1. Dit is ongeveer vergelijkbaar met gevolgklasse CC2.

Voorlopig zijn de mensen van Dura Vermeer en GMB nog wel te vinden in de weidse polders bij Zeewolde. Ruiterkamp: “We zijn hier voorlopig nog zeker druk met bouwen. Maar ook met rekening houden met belangen. Het is mede een complex project omdat je voor een collectief opdrachtgever werkt, maar je bent bezig in de achtertuinen van individuele partijen.”

In 2022 gaat Windpark Zeewolde 850.000 MWh per jaar genereren. Windcombinatie Dura Vermeer-GMB gebruikt voor de funderingen 43.000 m³ beton en 4.120 ton wapeningsstaal en heeft 44 km nieuwe wegen aangelegd, alsmede 338 km 33 kV kabel en 110 km glasvezel.