Tagarchief: Fietspad

Fietspad van circulair beton

fietspad_circulair_beton_hessenpoort_zwolle_heijmans.jpg__1600x0_q69_crop-scale crop_subsampling-2[1] kopiëren
Lees het gehele artikel

Op bedrijventerrein Hessenpoort in Zwolle is een deel van het Hermelenpad aangelegd met grotendeels gerecycled beton. Het gaat om een proef van Heijmans en de gemeente. De komende jaren wordt gemonitord of het fietspad goed functioneert en wordt er kennis ontwikkeld over de kwaliteit van de gebruikte materialen.

Het proefvak is zo’n negentig meter lang en beslaat het laatste deel van het Hermelenpad, het nieuwe fietspad op Hessenpoort dat aansluit op de pas aangelegde Paderbornstraat.

In dit proefvak, dat op woensdag 16 december is opgeleverd door Heijmans, is het aandeel gerecycled beton verhoogd van de gebruikelijke dertig procent naar meer dan zestig procent van het totale mengsel. De komende jaren wordt gemonitord om te bepalen of de kwaliteit van het betonnen fietspad goed blijft.

Stap naar circulaire fietspaden

Binnen het bouwteam Hessenpoort proberen de gemeente Zwolle en Heijmans in het ontwerp en de uitvoering gebruik te maken van duurzame oplossingen en innovaties. Voor dit fietspad is beton gebruikt dat bestaat uit honderd procent gerecycled grind, vijftig procent gerecycled zand en vijftien procent gerecycled cement.

Daarmee heeft het minder impact op het milieu dan een mengsel dat bestaat uit dertig procent betongranulaat. “Een enorme stap in het circulair maken van de betonketen”, zegt Mark Christenhusz van Heijmans.

Als opdrachtgever eist de gemeente Zwolle momenteel al dat een deel van de beton-grondstoffen hergebruikt materiaal is. De komende jaren worden deze eisen verder aangescherpt.

Duurzaam betonnen fietspad siert de gemeente Apeldoorn

IMG_2119
Lees het gehele artikel

Dat mag letterlijk en figuurlijk opgevat worden. Niet alleen is het nieuwe fietspad aan de Krimweg en Spoekweg in Hoenderloo erg mooi geworden, het is bovendien tot stand gekomen met duurzaam beton. En dat siert de gemeente Apeldoorn dan weer, die koploper is in het zoeken naar duurzame oplossingen.

Tekst | Jan Mol  Beeld | Betonhuis

We spreken over dit duurzame en circulaire fietspad met John Assink, vakspecialist wegen en kunstwerken bij de gemeente Apeldoorn. “Namens de gemeente mag ik de opdrachten voor dit soort werkzaamheden verlenen, in de rol van budgethouder”, opent hij het gesprek.

Kerngroep richt zich op circulariteit

“Apeldoorn is altijd op zoek naar duurzame mogelijkheden. Sinds vorig jaar is er een kerngroep die zich bezighoudt met circulariteit. In de breedste zin van het woord trouwens, er wordt zelfs gekeken naar het recyclen van werkkleding”, aldus Assink. Het bewuste fietspad was vroeger van asfalt gemaakt en bedoeld als recreatief fietspad. “In 2010 is dit fietspad aan de gemeente Apeldoorn overgedragen vanuit het recreatieschap. Het diende gerenoveerd te worden, waardoor we een mooie kans zagen om dit zo duurzaam mogelijk aan te pakken.”

Uit project De Parken in Apeldoorn kwam op dat moment veel betonplaat vrij. “De Parken ligt als buurt in het centrum van Apeldoorn. De rijbaan daar was gemaakt van betonnen platen, deze werden door boomwortels opgedrukt. Er moest derhalve een nieuwe weg aangelegd worden. Vanuit circulair oogpunt hebben we eerst gekeken of we de oude betonplaten konden herplaatsen, echter de onderkant bleek grillig te zijn. Deze was niet vlak genoeg voor hergebruik, dus besloten we om de betonplaten te breken en granuleren. Dit granulaat hebben we hergebruikt in het nieuwe fietspad.”

John Assink, vakspecialist wegen en kunstwerken bij de gemeente Apeldoorn.

Goed overleg in het bouwteam is het halve werk

“Het bouwteam voor het fietspad bestond uit verschillende bedrijven. Door de samenstelling van het betonmengsel wisten we dat we meer verhardingstijd nodig zouden hebben. We wilden klaar zijn voor het grote fietsseizoen en wisten dat dit een zeer strakke planning met zich mee zou brengen. Dankzij goed overleg in het bouwteam hebben we alles waar kunnen maken. Ook de extra maatregelen om het nog niet verharde beton te beschermen tegen invloeden van buitenaf zijn in het bouwteam bedacht, zoals het aanbrengen van schrikdraad om fauna weg te houden bij het nog niet uitgeharde fietspad.”

Voor de kerngroep is het fietspad een goede leerschool. “We gaan gewoon op dezelfde voet door”, aldus Assink. “Nu werken we aan het fietspad Imbosweg, waar ook zoveel mogelijk gerecycled, lokaal beton wordt verwerkt. Of we dat redden met 100% Apeldoorns beton weten we nog niet, maar in ieder geval komt er regionaal gerecycled beton in. We moeten immers denken aan de CO2-footprint. We brengen veel beton dat uit sloopwerken komt naar de breker, om de grondstof die daaruit voortkomt ook echt het predicaat ‘lokaal gewonnen’ mee te kunnen geven.”

Ook betongranulaat in betontegels

Ook project De Parken geniet van duurzaam beton en wel in de vorm van betontegels voor voetpaden, waarin Apeldoorns granulaat verwerkt zit. “Een bedrijf uit de omgeving koopt dit in voor ons, op basis van onze wensen en eisen”, licht Assink toe. “We willen toekomstbestendig werken. Momenteel zijn we bezig met een brugrenovatie. Daar rijst de interessante vraag hoe circulair we daarmee om kunnen gaan. Kan het met beton? Of doen we het met hout? Het fijne aan de discussie daaromtrent is dat het binnen de gemeente Apeldoorn een normaal denkgoed is geworden om te kijken of het circulair kan. Daarom brengen we goed in kaart wat er zoal aan recyclebare materialen binnen de gemeente en regio vrijkomt, zodat we op tijd kunnen kijken waar deze weer in te zetten. Een mooi voorbeeld daarvan is dat we betonsteen uit een rijbaan konden hergebruiken in de aanleg van parkeerstroken. Hergebruik is voor ons net zo belangrijk als recycling. We kijken altijd functiebepaald naar recycling of herinzet van materialen uit sloop.”

“Door de samenstelling van het betonmengsel wisten we dat we meer verhardingstijd nodig zouden hebben.”

Materialenpaspoort

Assink ontwikkelt met zijn team momenteel een ‘materialenpaspoort’. Hij legt uit: “We documenteren alles vooraf, bijvoorbeeld door de samenstelling van asfalt op voorhand te registreren. Zo weten we later welke materialen erin verwerkt zitten, als het tot slopen komt. Op die manier brengen we feilloos in kaart wat er aan materiaal in ons areaal aanwezig is. Vooraan in de keten registreren, betekent achterin de keten faciliteren.”

Op deze manier geeft Apeldoorn een positief signaal af en laat men zien dat alles mogelijk is. “Als de neuzen maar dezelfde kant op staan en je het doel niet uit het oog verliest, dan kan alles. Apeldoorn is groot genoeg om zelf een massa aan grondstoffen te genereren en klein genoeg om deze stroom naar eigen hand te zetten.”

Betonhuis

Betonhuis is de branche-vereniging van de cement -en betonindustrie. Deze industrie is de grootste toeleverancier voor de bouw. Door kennis te delen, speelt Betonhuis in op actuele zaken zoals circulair bouwen, klimaatadaptatie en duurzaam bouwen. Meer weten? Betonhuis.nl

‘Beton is een betrouwbaar product, heeft een lange levensduur en geeft een hoog fietscomfort’

betonhuis-flevoland-01
Lees het gehele artikel

Provincie Flevoland is bezig met een grootschalige verduurzamingsopgave. De in totaal 362 kilometer aan asfalt-fietspaden ondergaan een transformatie naar beton. Een gesprek met Henk Jansen en Martin Vos, beiden werkzaam bij de provincie als respectievelijk adviseur verhardingen en adviseur duurzaamheid, over de achtergrond van de transformatie en de uiteindelijke doelstellingen.

Beton versus asfalt

De provincie Flevoland heeft een bewuste keuze gemaakt voor fietspadreconstructies in beton en asfalt voor de weginfrastructuur. Asfalt-fietspaden hebben volgens Henk Jansen een aantal nadelen ten opzichte van fietspaden in beton. “De flexibele constructie maakt asfalt-fietspaden gevoelig voor verstoringen in de ondergrond, zoals aantasting door boomwortels. Ook is de levensduur beperkt. Na vijftien jaar is vaak al een nieuwe deklaag nodig, terwijl een betonnen fietspad dankzij zijn starre constructie veel minder deformeert. Een betonnen fietspad is vlak en stroef, wat zorgt voor meer rijcomfort en veiligheid, en heeft een langere levensduur van tenminste vijftig jaar. Allemaal voordelen die passen binnen het duurzaamheidsbeleid van de provincie.”

Duurzaamheid

Het duurzaamheidbeleid van de provincie Flevoland zet in op een forse CO2-reductie van de grote materiaalstromen, zijnde asfalt, beton en brandstof. “Met deze materialen willen we een serieuze duurzaamheidsslag maken”, zegt Martin Vos. Doel is om een CO2-reductie van 25% te bereiken over de periode 1990 tot 2020, dat overigens aansluit bij de landelijke doeleinden. De transformatie van asfalt- naar betonnen fietspaden past perfect in deze visie. Het is een meerjarentraject dat een aantal jaar geleden al is ingezet. De asfalt-fietspaden worden gefaseerd vervangen, telkens conform de laatste stand der techniek. “We hebben ons geconformeerd aan het Betonakkoord en maken nadrukkelijk gebruik van de kennis en expertise uit de markt door experts uit de betonindustrie en betonketen.”

Circulaire infrastructuur

Werden in 2017 diverse fietspaden nog uitgevoerd in geopolymeer beton, intussen is de markt en ook de provincie alweer een stap verder. “Samen met een externe partij zijn we bijvoorbeeld bezig met het opstellen van de maximale MKI-score (milieukosten indicator) van beton in RAW-bestekken”, zegt Martin. “Daarmee stimuleren we de markt om continu duurzamere alternatieven te vinden, zoals het gebruik van Hoogoven Cement CEM III. Uiteindelijke doel is om te evolueren naar een circulaire infrastructuur, waarbij in het geval van beton, al in de ontwerpfase veel meer wordt nagedacht over de grondstoffen (primair/secundair) en eventueel hergebruik aan het einde van de levensduur.”

Lange levensduur beton

Henk Jansen tot besluit: “Beton is een betrouwbaar product, heeft een lange levensduur en geeft een hoog fietscomfort. Met minimale inspanningen kun je betonnen fietspaden goed beheren, zodat de hinder van onderhoudswerkzaamheden op de omgeving (en de milieubelasting) tot een minimum beperkt blijft. Dat geeft het product ook een grote maatschappelijke waarde.” Naar verwachting duurt het nog zo’n vijf jaar voordat ook de laatste asfalt-fietspaden in Flevoland over zijn naar beton.