Als tweedelijns toetser van omgevingsinvloeden en -risico’s is CRUX Engineering nauw betrokken bij de realisatie van het project Garenmarkt in Leiden. Zo verzorgde het geotechnisch adviesbureau in opdracht van bouwcombinatie Dura Vermeer-BESIX tijdens de ontwerpfase een inhoudelijke toetsing van de eindige elementenberekeningen en de vertaling hiervan naar schaderisico’s voor de belendende panden. Maar ook verderop in het bouwproces tonen de specialisten van CRUX hun uitgebreide expertise….
Afbeelding 1: Oriëntatie van de injectielansen.
Nadat CRUX Engineering in de ontwerpfase de aanwezige kennis en kunde al in de praktijk had gebracht, focuste het na de projectstart op verschillende uitdagende geotechnische vraagstukken die tijdens de werkzaamheden ontstonden. “Door de geotechnische risico’s vóóraf te kwantificeren en deze per bouwfase te vertalen naar monitoringswaarden kunnen we tijdens het bouwproces effectief inspringen op de situatie en waar nodig bijsturen”, zegt senior adviseur geotechniek Korneel de Jong. “Het voorkomen van schade aan de omliggende gebouwen staat daarbij nadrukkelijk centraal.”
Maatregelen
Zo vertoonde één van de monumentale belendingen tijdens het ontgraven van de bouwkuip afwijkend gedrag ten opzichte van de voorspellingen. Daar echter nog wél werd voldaan aan de in het contract gedefinieerde grenswaarden, was ingrijpen op dat moment nog niet noodzakelijk. “Maar het vroeg wel de volste aandacht in relatie tot de verdere bouwfasen”, vervolgt De Jong. “Om een mogelijke overschrijding later in het proces te voorkomen, hebben we een mitigerende maatregel met compensation grouting uitgewerkt (zie afbeelding 1). Het doel van deze techniek was om, indien de monitoring hiertoe aanleiding zou geven, via de onder het pand ingeboorde lansen onder hoge druk grout te injecteren, waardoor het pand weer omhoog gedrukt kan worden. Door dit plan in samenwerking met High 5 Solutions tot in detail uit te werken, kon er direct actie worden ondernomen wanneer de verplaatsingen verder zouden toenemen dan werd verwacht. Uiteindelijk bleek dat allemaal niet nodig. Het gaf ons echter op dat moment, in combinatie met de uitgebreide monitoring, voldoende zekerheid om de schaderisico’s in de omgeving afdoende te beheersen.”
Afbeelding 2: Schematisering methode der grensrekken voor zettingen.
Maatwerkoplossing
Een andere situatie waarin CRUX haar expertise toonde, betrof een moderner pand aan de andere zijde van de bouwkuip. “Naast de invloed door de ontgraving van de diepwandkuip had dit pand te maken met een invloed vanuit de toerit die hier binnen een damwandkuip werd gerealiseerd”, aldus De Jong. “Omdat het gebouw als gevolg van ondergrondse obstakels zeer sterk reageerde op het indrukken van de damwanden en begon te zetten, is in overleg met de gemeente, de bouwcombinatie, bouw en woningtoezicht en de verzekeraar besloten om voor dit pand een maatwerkoplossing uit te werken en zodoende de schaderisico’s te beheersen.” Door de invloed van de werkzaamheden middels een eindige elementenanalyse in detail te analyseren, kon met een geoptimaliseerde schadepredictie op basis van de ‘methode der grensrekken’ (zie afbeelding 2) worden aangetoond dat ondanks de grotere verplaatsingen en toename van relatieve rekken het risicoprofiel nog steeds acceptabel bleef. “Nadat met de betrokken partijen overeenstemming was bereikt over deze aanpak konden de werkzaamheden binnen de bestaande omgevingsvergunning en, nog belangrijker, met een acceptabel risicoprofiel worden voortgezet.”
Tekst | Chris Elbers Beeld | CRUX Engineering BV
Uitgelichte afbeelding: Nat ontgraven van de diepwandkuip.
Oog voor het detailniveau is een ‘must’.
Stort van het onderwaterbeton.
Circa 3.600 m3 betonmortel
Het stempelraam in de met water gevulde bouwkuip.
De stalen damwand is met een 100-tons funderingsmachine trillingsvrij gerealiseerd.
De zeer beperkte werkruimte resulteerde in de nodigde uitdagingen.
Werkzaamheden met groot en zwaar materieel in een beperkte ruimte. 
