Tagarchief: parkeergarage

Parkeergarage Schalkstad krijgt vernuftige staalconstructie: Slim, slank en uiterst sterk

5 april 2021

Dat geldt ook voor de nieuwe, bovengrondse parkeergarage van woon- en winkelgebied Schalkstad in Haarlem, waarvoor Vic Obdam Staalbouw in samenwerking met Tullingh & Partners en in opdracht van BAM Wonen Speciale Projecten een complete staalconstructie inclusief staalplaat-betonvloeren realiseert.

Staalconstructie met 16m overspannende liggers en 60 minuten brandwerendheid.

Met zijn staalconstructies legt Vic Obdam Staalbouw de basis voor menig project. “Wij bieden een breed maar gespecialiseerd totaalpakket, vanaf het 3D inmeten/inscannen tot en met de totale engineering, productie, conservering en montage van de staalconstructie. Van woningbouw tot utiliteit en van nieuwbouw tot renovatie en transformatie”, vertelt projectleider Bart van der Gulik. “Ook zijn we sterk in alternatieve bouwopgaven, zoals het invoegen en optoppen van gebouwen en vrij indeelbare en aanpasbare gebouwvolumes. Als organisatie krijgen wij vaak de complete staalconstructie gegund, inclusief trappen en balustrades, dak- en gevelbekleding en vloeren, waarvoor we samenwerken met vertrouwde partners. Voor de engineering en uitvoering van de staalplaat-betonvloeren is dat Tullingh & Partners, dat voor zijn staalbouwprojecten veelal ook Vic Obdam Staalbouw inschakelt.”

In totaal wordt 15.000 m² slanke staalplaat-betonvloer aangebracht.

Tullingh & Partners is gespecialiseerd in de bouwkundige engineering, materiaallevering en realisatie van metalen dak- en gevelsystemen en staalplaat-betonvloeren. “De afgelopen jaren is een mooie wisselwerking tussen onze bedrijven ontstaan”, aldus Charles van Oldenbarneveld van Tullingh & Partners. “De transformatie van het voormalige kantoorgebouw aan het Willem Witsenplein in Den Haag, de uitbreiding van Bloemenveiling Royal Flora Holland in Aalsmeer, de uitbreiding van een chemische fabriek op bedrijventerrein Westpoort in Amsterdam en de nieuwbouw van Parkeergarage Schalkstad zijn hiervan sprekende voorbeelden.”

Beter, sneller en slimmer

“We trekken echt gezamenlijk op in projecten”, benadrukt hij. “Met het esthetische en/of constructieve ontwerp als onderlegger werken wij steevast een eigen plan uit. Wat zijn de mogelijkheden om lichter te bouwen, met minder materialen, zodat het milieu wordt ontlast?” Van der Gulik: “Ook voor Parkeergarage Schalkstad hebben we al in een vroeg stadium de constructie en mogelijke optimalisaties in kaart gebracht. Aanvankelijk was een alternatieve vloer geëngineerd, van een andere producent en met een andere profilering. Tullingh & Partners kwam echter met de optie voor een slank type staalplaat-betonvloer, waardoor meer vrije hoogte tussen de verdiepingen ontstaat. Bovendien zijn de vloeren sterker dan de voorgeschreven norm. Onze gezamenlijke berekeningen hebben zowel hoofdconstructeur Pieters Bouwtechniek als aannemer BAM Wonen Speciale Projecten overtuigd. Ook hebben zij geleid tot een bestekwijziging, die is goedgekeurd door de gemeente Haarlem. Eind 2018 kregen we de productie, levering en montage van de complete constructie gegund, behoudens de wapening en het beton.”

Na 1,5 jaar intensieve samenwerking is het project binnenkort gereed.

500.000 kilo staal

De bovengrondse parkeergarage biedt ruimte aan 600 personenauto’s. Het gebouw telt vijf verdiepingen, waarvan de bovenste vier in staal worden uitgevoerd. “In totaal verwerken we 500.000 kilo staal”, aldus Van der Gulik. “De constructie bestaat uit stalen kolommen en liggers met een overspanning van 16 meter. Grote uitdaging was de hoge brandwerendheid.

Wanneer er onverhoopt brand uitbreekt, moet de complete staalconstructie 60 minuten blijven staan. Dit hebben we onder andere behaald door de kolommen te voorzien van wapening en beton. Bovendien hebben de stalen liggers een speciale, brandwerende coating gekregen.”

Aanvankelijk zouden de liggers aan de kolommen worden bevestigd, vertelt hij. “Echter zou dit voor grote problemen kunnen zorgen, wanneer het kolomstaal bezwijkt. Daarom hebben we samen met Pieters Bouwtechniek een alternatieve oplossing uitgedacht. In het huidige ontwerp worden de liggers in het beton geïntegreerd, dwars door de staalkolom heen. Dit bracht evenwel nieuwe uitdagingen mee. Bijvoorbeeld voor Tullingh & Partners, dat op deze plekken geen aansluitingen meer kon maken. Ook hiervoor hebben we in gezamenlijkheid een goed alternatief uitgewerkt.”

15.000 m² staalplaat-betonvloer

“In totaal brengen we maar liefst 15.000 m² staalplaat-betonvloer aan”, vertelt Van Oldenbarneveld. “Bij de montage volgen we de voortgang van de staalconstructie. Zodra de constructie van één verdieping gereed is, worden onze staalplaten aangebracht. Een behoorlijk uitdaging, omdat we te maken hebben met maar liefst 11 meter lange platen die per 15 stuks worden ingehesen! Een nauwkeurige planning en afstemming zijn dan noodzakelijk.” Dankzij een overlappende montagewijze kan zeer snel én efficiënt worden gewerkt, benadrukt hij. “De staalplaat-betonvloeren worden in slechts één week tijd gemonteerd. Vervolgens hebben we ook één week voor de afwerking, waarna de aannemer zijn beton kan aanbrengen en Vic Obdam Staalbouw met de volgende verdieping start.”

In vergelijking met traditionele vloersystemen hebben staalplaat-betonvloeren aanzienlijk minder beton nodig, aldus Van Oldenbarneveld. “Dit leidt tot grote gewichtsbesparingen bij vergelijkbare overspanningen en belastingen. Bovendien zijn de vloeren aanzienlijk dunner. Waar voor Parkeergarage Schalkstad in basis een vloer was ontworpen van 16 cm dik, hebben wij dat weten terug te brengen naar slechts 13 cm, met dezelfde overspanning. Ook is de belastbaarheid van 2,0 kN/m² vergroot naar 3,0 kN/m². Hierdoor is de parkeergarage uitstekend voorbereid op de toekomst, waarin het aandeel (zwaardere) elektrische auto’s steeds verder zal toenemen.”

De staalplaat-betonvloeren worden gemonteerd op 16 meter lange stalen liggers, die met behulp van stalen lasdeuvels (pinnen) aan de vloeren worden gekoppeld. “Voor deze bevestiging zijn ruim 3.500 lasdeuvels per verdieping nodig (totaal: 14.000 stuks). Het resultaat is een uitstekende samenwerking tussen de staalconstructie en staalplaat-betonvloer.”

Goede bouwteamsamenwerking, korte lijnen

Dankzij de goede bouwteamsamenwerking en korte lijnen kunnen Vic Obdam Staalbouw en Tullingh & Partners elke vier weken één complete verdieping opleveren. In week 4 is de montage van de laatste verdieping van de staalconstructie gestart. De constructie wordt rondom afgewerkt met stalen frames met ca. 4.000 houten lamellen, die tevens door Vic Obdam Staalbouw worden geleverd en gemonteerd. Tegen de zomervakantie van 2021 moet het project gereed zijn.

emmen parkeergarage willinkplein | ‘Een parkeergarage is een gebouw en civiele constructie tegelijk’

Lees het gehele artikel

30 oktober 2019

Het centrum van Emmen wordt op dit moment flink onder handen genomen. Onder het maaiveld van het Willinkplein wordt de bestaande parkeergarage uitgebreid. Deze biedt daarna 165 extra plaatsen en vormt meteen de fundering voor een nieuw te bouwen kantorencomplex met horeca.

De bestaande Willinkplein Garage wordt uitgediept, zodat de auto’s die tot nu toe op het zuiden van het Willinkplein werden geparkeerd, straks onder de grond kunnen parkeren. De uitbreiding wordt uitgevoerd in prefab beton van Holcon, bestaande uit wanden voor de liftkernen en trappenhuizen, T-kolommen, standaardkolommen, balken en vloerplaten. Holcon gaf ingenieursbureau Lincon de opdracht om hiervoor het reken- en tekenwerk te verrichten. Samen bedachten ze de meest gunstige en praktische oplossing. Het was daarbij een eis van de opdrachtgever om de prefab betonelementen in het bestaande gedeelte van de parkeergarage door te trekken in het nieuwe gedeelte.

Gebouw en constructie

De opdracht is Lincon op het lijf geschreven. Zij heeft een ruime expertise in betonconstructies en is gespecialiseerd in zware, voorgespannen balken. Dat maakt haar tot dé partij om vanaf het eerste moment mee te denken en alle mogelijkheden te onderzoeken. “De voorbereiding van parkeergarages blijft bijzonder”, vertelt Joost Kooiman, Projectleider van Lincon. “Eigenlijk zit het tussen een gebouw en een civiele constructie in. Het is een gebouw en fundering tegelijk. Je hebt te maken met verticale en horizontale krachten en in de regel met grote, zware, ondergrondse constructies. Er gebeurt altijd van alles.”

Als een trein

Gezien de omvang van het project werken Lincon en Holcon achter elkaar aan. Als Lincon een technisch ontwerp heeft afgerond, gaat dit naar de productie en vervolgens de montage. “We werken dus nauw samen met de aannemer”, licht Kooiman toe. “Op dit moment is 80 à 90% van de betonelementen geproduceerd. Er zijn ook nog elementen waarvan de engineering nog moet beginnen. In de praktijk werkt deze vorm van samenwerken letterlijk als een trein.”

Identieke look & feel

Ook voor prefab betonproducent Holcon vormen de elementen voor parkeergarages een aparte tak van sport. Zeker nu het een nadrukkelijke eis is dat het nieuwe gedeelte van de parkeergarage dezelfde look & feel krijgt als het bestaande gedeelte. Dit houdt in dat de wanden dezelfde structuur moeten krijgen en dat de lijn van de kolossale T-kolommen en balken moet worden doorgezet. “We hebben hier veel aandacht aan besteed”, vertelt Roderick Boersma, Projectleider van Holcon. “Het resultaat mag er dan ook zijn. Er is nauwelijks verschil tussen het oude en nieuwe gedeelte.”

Productieve en logistieke uitdaging

De productie van de 18 T-kolommen vormt een uitdaging. De T-kolommen hebben een gewicht van 26 ton per stuk. In verband met de enorme afmetingen en om te besparen op de malkosten stort Holcon de T-kolommen in liggende positie. Vervolgens worden de elementen rechtop gezet, waarna ze in verticale positie op de trailer – uitgerust met een speciale constructie – naar de bouwplaats worden getransporteerd. Hier worden ze met de mobiele telekraan op hun plaats gebracht. Dit gebeurt in een tempo van twee tot vier stuks per dag, afhankelijk van de montagerouting.

Ook de 46 balken behoren tot de zware jongens en bereiken gewichten tot 41 ton. Boersma: “In het voortraject heeft Lincon onderzocht of het rendabel was om de balken in voorgespannen beton uit te voeren. Toen bleek dat bij voorgespannen beton aanzienlijk minder wapening nodig was dan bij traditioneel gewapend beton.”

Eyecatcher

“De montage van de T-kolommen, balken en vloerplaten is nu afgerond en daarmee is de garage nagenoeg dicht”, vertelt Boersma. “De productie van de wanden voor de liftkernen en trappenhuizen vanaf het maaiveld naar boven toe loopt nog door tot november 2019. Daarna kunnen de bewoners van Emmen zien wat er gebeurt en hoe het nieuwe kantorencomplex met horeca, winkelruimtes en hotel stap voor stap de eyecatcher wordt van het Willinkplein.”

emmen parkeergarage willinkplein | Uitbreiding parkeergarage Willinkplein biedt logistieke én technische uitdagingen Een dynamisch project in hartje Emmen

Lees het gehele artikel

29 oktober 2019

Het Rijssense Akor is sterk in de utiliteitsbouw, retail en binnenstedelijke bouw. In de laatste categorie vallen niet alleen woningen en appartementengebouwen, maar ook parkeergarages. In Emmen wordt door Akor gewerkt aan de uitbreiding van een parkeergarage op het Willinkplein, met daar bovenop commerciële ruimten, een hotel, horeca en twee penthouses. Medio januari 2020 vindt de casco oplevering plaats van de eerste commerciële ruimten.

De gemeente Emmen heeft de uitbreiding van de parkeergarage gekocht van projectontwikkelaar Peter van Dijk, die de plannen heeft bedacht. In 2016 is het project begonnen, in november van dat jaar vond de eerste ontwerpteamvergadering plaats. Toen is ook Maurits Nijenstein van Goudstikker – de Vries bij het project betrokken. Goudstikker – de Vries is een ingenieursbureau gericht op advies in woningbouw en aan woningbouw gelieerde utiliteitsbouwprojecten, in combinaties van wonen en werken en in pure utiliteitsbouw zoals kantoren, scholen, theaters, multifunctionele centra, zorgcentra en bedrijfscomplexen. Bij het uitwerken van de projecten werkt het ingenieursbureau volgens het NEN-EN-ISO 9001 kwaliteitssysteem. De in 2004 gebouwde bestaande parkeergarage onder het Willinkplein, waar het nieuwe deel naadloos tegenaan wordt gebouwd, is ook door het bureau geëngineerd.

Voor de hoofddraagstructuur zijn twee kolommen per stramien in de garage voorzien.

‘Aanpassingen zijn van deze tijd’

Goudstikker – de Vries werkt al jarenlang samen met Akor, dat duidelijk geen doorsnee aannemer is. “Wij grossieren in bijzondere projecten. Waar een ander ‘nee’ zegt, zeggen wij ‘ja’. Dat komt mede doordat we een platte organisatiestructuur hebben, waardoor we snel in kunnen spelen op de wensen van de klant”, vertelt projectleider Jan Nijkamp. Aanvankelijk was alleen een parkeergarage met een tweelaagse bovenbouw gepland. Sinds vorig jaar werd dit echter gewijzigd naar zes etages. “De constructieve aanpassingen die de uitbreiding met zich meebracht, zien wij als de dynamiek van dit project. Aanpassingen zijn van deze tijd, het is de ontwikkeldrift. Al komen zulke grote aanpassingen op zo’n vergevorderd stadium in het project gelukkig niet vaak voor.” Meer dan deze uitbreiding kan er ook niet bovenop. “De constructie is volledig uitgenut”, aldus Nijenstein. “Het gebouw is gefundeerd op staal, op een grote betonplaat met verzwaarde stroken en de grondspanning zou dan te groot worden. Het was wel een constructieve uitdaging. De nieuwe en een deel van de oude kelder dragen het gebouw, de naastgelegen tunnelwand niet. Daarom hebben de betonbalken in het nieuwe deel forse afmetingen. Toch moest de constructie in ‘look en feel’ overeenkomen met het bestaande deel en dat is goed gelukt.”

Het gebouw is gefundeerd op staal.

Ook aanpassingen vanuit de opdrachtgever kort voor de oplevering zijn voor Goudstikker – de Vries en Akor vaker regel dan uitzondering. “Zo moet mogelijk nog een doos-in-doosconstructie worden toegepast om te kunnen voldoen aan de geluidseisen van bepaalde commerciële ruimten. We gaan daarin mee. De constructie is ingesteld op wijzigingen. De hoofddraagconstructie betreft een schorende staalconstructie. Daardoor is het hele gebouw herindeelbaar en te strippen, indien nodig, waarna sec een raster met kolommen overblijft. Alleen in het hotel is een aantal windblokken geplaatst, daar ontkom je niet aan i.v.m. de hoogte.”

Zicht op het eindresultaat

De gemeente Emmen heeft tijdens de ontwikkeling en realisatie van de bouw duidelijk zicht op het eindresultaat. Akor werkt in het gehele project met BIM en communiceert hiermee richting alle betrokken partijen. De gemeente Emmen heeft ook een webcam geïnstalleerd waarmee via de website www.emmeninbeeld.nl realtime de bouwactiviteiten kunnen worden gevolgd.

De bouw van de uitbreiding van de Willinkplein Garage met daarop de zes verdiepingen vindt middenin de stad Emmen plaats. Dat levert natuurlijk logistieke belemmeringen op. Maar ook technische. Aan de ene kant staat een flat en aan de andere zijde ligt een verkeerstunnel. “En die tunnel was nog best een uitdagend stukje”, weten Nijenstein en Nijkamp te vertellen. “Want de bouwmethodiek zoals de oude garage was door de groutverankering van de later aangelegde tunnelwand niet mogelijk. Om de invloeden van de nieuwbouw op de naastgelegen tunnelwand te kunnen beoordelen en hiervoor de juiste uitvoeringsmethodiek te kunnen bepalen en berekenen, is een externe partij ingeschakeld. Er is gekozen voor een stabilisatie met CSM-wanden. Deze ‘tijdelijke’ keerwanden moeten de druk van de flat en de diepte van de tunnel tijdens de uitvoering kunnen weerstaan. Doordat de twee nieuwe inritten – die zo’n acht meter de grond in gaan – zich aan de zijde van de flat en de tunnel bevinden, was dit een grote uitdaging. Het diepste gebouwdeel bevindt zich aan de gevaarlijke zijde van de parkeergarage.” Daarom is gekozen voor zware stalen stempelramen op verschillende niveaus en tussen de CSM-wanden, die de zijdelingse gronddruk kunnen overbrengen, aldus Nijkamp. “Het gebouw komt boven de tunnelwand, de fundering is echter negen meter verderop. Dat kon niet dichterbij door de aanwezige groutankers van de tunnelwandconstructie. Daarom is gekozen voor een stalen uitkraging met HE1000M-liggers, welke bevestigd zijn aan de nieuwe prefab betonbalken van het parkeerkelderdek.”

Kleine toleranties en marges

Bij de overkraging gelden kleine toleranties en kleine marges. Alles past tot in de centimeter. Voor de hoofddraagstructuur zijn twee kolommen per stramien in de garage voorzien, die niet zijn gesitueerd op de rijbaan of in de parkeervakken. Dit resulteert in grote kolommen en zware liggers. “Qua kosten was het natuurlijk logisch geweest om met veel kolommen en kleinere liggers te gaan werken. De opdrachtgever wilde echter dezelfde uitstraling geven aan het nieuwe deel als aan de oude garage. Zo open mogelijk. Met veel kolommen zijn de gebruiksvriendelijkheid en het doorzicht natuurlijk een stuk minder”, aldus Nijenstein en Nijkamp.

De kelder draagt het gebouw.

De wanden van de stijgpunten zijn voorzien van een structuur en hebben daarmee dezelfde uitstraling gekregen, vergelijkbaar met het oudere deel. Zo is ook die wens van de opdrachtgever ingewilligd. De bovenbouw bestaat uit een samengestelde constructie van staal met betonnen kanaalplaatvloeren voorzien van druklagen en prefab betonnen stabiliteitskernen. De staalconstructie is een ‘schorende’ constructie met veel momentvaste knooppunten, waardoor zo min mogelijk windverbanden nodig zijn. Hierdoor ontstaan open en vrij indeelbare commerciële ruimten. De gevels worden ingevuld met prefab staalframe-penanten voorzien van een reliëf en steenstructuur waartussen transparante aluminium vliesgevels en kozijnen worden gemonteerd. De commerciële ruimten worden in basis casco opgeleverd aan de huurders, waarbij er echter nu al vragen komen voor een complete afbouw. De openbare ruimten en hotelkamers worden wel volledig afgebouwd en voorzien van alle installaties.

Maurits Nijenstein (Goudstikker – de Vries), Jarno Voortman (Akor) en Jan Nijkamp (Akor).

Parkeergarage Garenmarkt, Leiden | Slimme grondtechnieken als basis van Leidse parkeergarage

Lees het gehele artikel

11 maart 2019

Het maken van paalfunderingen en in de grond gevormde wanden voor grote gebouwen en infrawerken vormen de specialismen van Franki Grondtechnieken. Het vanuit Barendrecht opererende bedrijf biedt voor elk funderingswerk een passende oplossing en legt voor ieder denkbaar project de juiste basis. Zo ook rondom de bouw van de ondergrondse parkeergarage aan de Garenmarkt in het centrum van Leiden. In opdracht van de bouwcombinatie Dura Vermeer-BESIX realiseerde Franki Grondtechnieken hier circa 200 strekkende meter diepwanden en een achttiental baretten. Werkzaamheden die als redelijk uniek mogen worden bestempeld en waarvoor in Nederland slechts een beperkt aantal partijen de vereiste bagage aan boord heeft.

Werkzaamheden met groot en zwaar materieel in een beperkte ruimte.

Nadat Franki Grondtechnieken eerder al de funderingsconstructie van de parkeergarage aan de Lammermarkt in Leiden uitvoerde, volgde in september 2017 de oplevering van de werken aan de Garenmarkt. “Projecten die zich vooral kenmerken vanwege de vorm van beide bouwwerken”, blikt directeur Jan-Wim Verhoeff terug. “Waar aan de Lammermarkt gekozen is voor een ronde parkeergarage, is aan de Garenmarkt een schaatsbaanvariant met twee rechte zijden en twee ronde koppen verrezen. Vooral het graven van een diepwand met dergelijke rondingen is redelijk bijzonder en vraagt om de nodige kennis en kunde. En die bieden we. Met behulp van de juiste tools en mensen zijn we er dan ook in geslaagd om ook in dít geval een funderingstechnisch hoogstandje op te leveren dat in alle opzichten aan de gestelde eisen voldoet.”

Een foto die mooi de grootte van de machines weergeeft.

Steunvloeistof
Bij de realisatie van diepwanden, die samen de ruwbouwconstructie van de parkeergarage vormen, wordt gebruik gemaakt van een bijzondere graaftechniek. “Bij het graven van de 27 meter diepe sleuf voor de diepwandpanelen moet voorkomen worden dat deze instort”, legt Verhoeff uit. “Vandaar dat we tijdens de ontgraving de sleuf gevuld houden met bentoniet, een soort vloeibare klei die als steunvloeistof voor voldoende tegendruk zorgt en dus instorting voorkomt. Aansluitend zijn wapeningskorven aangebracht en werd de sleuf van onderaf met behulp van stortkokers gevuld met beton. Parallel aan dat werk is het bentoniet bovenin weer afgepompt.”

De ontgraven en drooggezette bouwput. Links de kolommen die gefundeerd zijn in de baretten.

Nauwkeurig werk
Geldt de realisatie van de diepwanden al als een grondtechnisch huzarenstukje, ook het plaatsen van achttien baretten in de parkeergarage onderschrijft de binnen Franki Grondtechnieken ruim aanwezige expertise. “De door ons aangebrachte baretten zijn op zichzelf staande diepwandpanelen”, aldus Verhoeff. “Als funderingselementen vormen ze 16 meter onder het maaiveld het kolommenstelsel waaraan het dak en de vloeren van de parkeergarage zijn opgehangen. En is het plaatsen van deze baretten op zichzelf al een behoorlijk complexe klus, in dit geval diende het werk ook nog eens met een extra grote nauwkeurigheid te worden uitgevoerd. Dat had alles te maken met het feit dat de baretten stuk-voor-stuk zijn voorzien van een stalen profiel, waar het stempelraam overheen moest zakken. Om te voorkomen dat deze profielen scheef kwamen te staan en aansluitend het stempelraam klem kwam te zitten, was de nodige aandacht vereist. Maar we zijn er glansrijk in geslaagd om ze op een fraaie wijze én binnen de toleranties op hun plek te krijgen.”

Tekst | Chris Elbers Beeld | Franki Grondtechnieken