Ambitieus met geopolymeerbeton

Zo duurzaam mogelijk beton leveren

Waar staan we als het gaat om de verduurzaming van beton? Bij A. Jansen B.V. zitten duurzaamheid en innovatie in ieder geval in de genen. Het bedrijf pleit voor meer ambitie en durf, om de afspraken in het Betonakkoord waar te maken. Leveren op prestatie vergemakkelijken kan hier aan bijdragen, zodat duurzame betonsoorten breder ingezet kunnen worden.

A. Jansen B.V. loopt al ruim 50 jaar voorop als het gaat om duurzame en innovatieve oplossingen voor infra, recycling en beton. Het bedrijf begon als één van de eerste met minerale grondstoffen. Telkens zet de specialist stappen om nog verder te verduurzamen, zegt Han Heijsters, verantwoordelijk voor Corporate Social Responsibility and Innovations. “Wij richten ons op circulair bouwen in alle facetten. De CO2-uitstoot, de productie van secundaire grondstoffen op onze locaties in Helmond en Son, maar ook het transport en de verhuur die onder ons bedrijf vallen. Zo duurzaam mogelijk beton leveren, dat is ons doel.”

Bert Busgen, divisiedirecteur van Jansen Beton, een onderdeel van A. Jansen B.V.: “In onze betoncentrales maken wij gebruik van betongranulaat, afkomstig van betonpuin uit sloopwerken. Uit ingenomen teerhoudend asfalt wordt middels het thermisch reinigen ‘nieuwe’ herbruikbare zand en grind gewonnen ter vervanging van primaire toeslagmaterialen. Dit wordt ook gebruikt voor CO2-arm beton.” Een stap verder gaat Jansen Beton met de ontwikkeling van geopolymeerbeton. Traditioneel cement wordt hierin als bindmiddel vervangen door minerale stoffen, alkaliën en een activator (geopolymeer). “Door het toepassen van secundaire grondstoffen, in combinatie met geopolymeren, kan de MKI-waarde tot 70% worden verlaagd.” Heijsters: “Deze minerale stoffen zijn ook reststoffen. Zo kan een kuub beton voor wel 99% bestaan uit reststromen.”

Trots vertelt Heijsters over het project uit 2020, waarbij geopolymeerbeton gebruikt werd voor de bouw van een Ecodorp in het Brabantse Boekel. “In dit geval ging het om een project met een ideologische achtergrond, waarbij de begane grondvloer van 36 huurwoningen werd gerealiseerd met geopolymeerbeton. Voor dergelijke projecten is ons product het meest duurzame beton. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren twee tot drie pilots per jaar voor de overheid mogen doen met dit materiaal.” Toch loopt Jansen Beton hierbij tegen beperkingen aan. “De interesse neemt duidelijk toe, maar de normering is nog niet geharmoniseerd. Dat betekent dat het beton bij elk project opnieuw getoetst moet worden. Geopolymeerbeton is duurder dan gewoon beton en een toetsing is ook kostbaar, dit zorgt ervoor dat het gebruik van duurzaam beton nog niet zo wijd verspreid is.”

Hoewel Jansen Beton zich, net als de andere tekenaars van het Betonakkoord, volop inzet voor de verduurzaming van beton, moeten dus nog een aantal hordes genomen worden. Heijsters: “De overheid heeft de doelstelling om duurzaam materiaal te gebruiken, maar dieper in de organisatie zorgt dit voor weerstand omdat er nog te weinig historische gegevens zijn. Wij pleiten er daarom voor om het makkelijker te maken om op prestatie te leveren. Hierbij wordt vastgelegd welke prestatie geleverd moet worden, en hier geven wij garantie op. Tot dusver hebben we op kleine schaal pilots gedaan, maar er moet uiteindelijk een stap genomen worden naar projecten waarbij de risico’s groter worden. Als we dat niet doen, gaan we de doelstellingen in het
Betonakkoord simpelweg niet halen.”

Jansen Beton daagt zijn opdrachtgevers daarom uit om ook een hoger ambitieniveau op het gebied van duurzaamheid te laten zien. Busgen: “We zijn overtuigd van de kwaliteit van geopolymeerbeton. Het is niet voor alle toepassingen geschikt, maar we kunnen er veel meer mee doen dan waarvoor het nu gebruikt wordt.” Het duurzame beton is tot dusver onder meer gebruikt voor een fietspad tussen Oirschot en Middelbeers in Brabant, een fietsbrug in Wageningen en de fietsbrug bij de N69. Er wordt echter ook gewerkt aan nieuwe projecten zoals een onderdoorgang van geopolymeerbeton en een industrievloer in Amsterdam. 

Busgen ziet positieve signalen, maar hoopt ook dat geopolymeerbeton nog breder gedragen zal gaan worden. “Alleen op die manier kunnen we meer historische gegevens verzamelen om het materiaal mee te valideren.” Ook de overheid ziet hier de waarde van in. In 2023 gaat TNO een twaalftal projecten volgen waarbij gewapend geopolymeerbeton toegepast is. “De opdrachtgever legt de vraag bij ons neer. Wij hebben de kennis van beton en zullen aantonen wat er mogelijk is.”