Constructief anker versterkt JuBi-gebouw

Dat het instorten van de parkeergarage op Eindhoven Airport in 2017 verstrekkende gevolgen zou hebben, was al vrij snel duidelijk. Ook bij het Rijksvastgoedbedrijf, met ruim 13.000 objecten verantwoordelijk voor de grootste en meest diverse vastgoedportefeuille van Nederland, was er werk aan de winkel. Inmiddels is de hele voorraad doorgelicht op mogelijke breedplaatvloerproblematiek. Bij 21 objecten is vastgesteld dat er inderdaad maatregelen nodig zijn, waaronder het enorme JuBi-gebouw aan de Turfmarkt in Den Haag. De breedplaatvloeren worden momenteel door Interboor Midsland versterkt met het unieke RAB-anker, terwijl het gebouw gewoon in gebruik blijft. 

Met een bruto vloeroppervlakte van 122.000 m2 is het JuBi-gebouw één van de grotere gebouwen in de portefeuille van het Rijksvastgoedbedrijf. Het Rijkskantoor biedt onderdak aan zowel het Ministerie van Justitie en Veiligheid als het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en werd in 2013 in gebruik genomen. “Kort na het instorten van de parkeergarage in Eindhoven zijn wij een onderzoek gestart. In eerste instantie hebben we ons gericht op de meest belangrijke risico’s en gebouwen van na 2000 onder de loep genomen”, zegt Rob van Rossum, programmamanager bij Rijksvastgoedbedrijf. “Daar kwam een shortlist uit van een aantal gebouwen met mogelijke risico’s in de kritische naden van de breedplaatvloeren. Het JuBi-gebouw en de rechtbank in Zwolle werden als eerste aangepakt. Het gebouw in Zwolle is inmiddels helemaal hersteld, de herstelwerkzaamheden in het JuBi-gebouw zijn nu in volle gang.”

Interboor Midsland is absoluut ervaringsdeskundige als het gaat om het herstellen van de breedplaatvloeren. “Tijdens het instorten van de parkeergarage waren we aan het werk op het Voorzetgebouw Hoog Catharijne in Utrecht”, zegt Onno Dikkerboom van Interboor Midsland. “Dit kantoorgebouw was op dat moment in aanbouw met dezelfde breedplaatvloeren. Om te voorkomen dat het hele gebouw gestript zou moeten worden, is door Van Rossum Raadgevende Ingenieurs een constructief anker bedacht om de stortnaad te versterken, zonder additionele wapening te hoeven aanbrengen.” Interboor Midsland werd gevraagd om mee te denken over de technische uitvoerbaarheid. “En zo hadden we de primeur in Nederland door het eerste gebouw te versterken met het constructieve anker. Niet veel later werd in samenwerking met de leverancier van het anker B+BTec volgens hetzelfde principe het renovatieanker breedplaatvloeren ontwikkeld (RAB), een methode die nu hier in Den Haag wordt toegepast.” Samen met Van Rossum Raadgevende Ingenieurs, B+BTec, Verwol Interieur Realisatie en Warmtebouw Utrecht maakt TerraCarta het ‘RAB-team’ compleet en bepaalt met zijn hoogwaardige scantechnieken de juiste positie van de ankers tussen bollen, wapening en andere obstakels. 

Het Rijksvastgoedbedrijf ging niet over één nacht ijs en heeft nog vóór de tenderfase van het JuBi-gebouw en de rechtbank in Zwolle een drietal versterkingsmethoden getest in een proeftuin in Lelystad. “Het doel van deze proefopstelling was vooral om de overlast van de verschillende methodieken te bepalen, zodat we dit mee kunnen nemen in de keuze voor een passende herstelmethode bij de verschillende gebouwen en gebruikers”, zegt projectleider Niels Andressen van het Rijksvastgoedbedrijf. “Weliswaar is er sprake van een constructiefout, maar niet van dien aard dat de veiligheid van de gebouwgebruikers in het gedrang komt. De RAB-methode gaf daarbij de minste overlast. Tijdens de Europese aanbesteding is vervolgens nog een geluidsproef op locatie gedaan, waarbij ook de medezeggenschapsraad werd betrokken. Ook zij oordeelde dat dit de best passende methode was voor het gebouw.” Dikkerboom vult aan: “Behalve geluidsarm en stofvrij – we werken met een gesloten systeem – is onze techniek uitermate flexibel inzetbaar, ook in beperkte, nauwe ruimtes tussen de leidingen en kanalen onder het plafond. We kunnen ons vrij gemakkelijk van het ene deel naar het andere deel van een gebouw verplaatsen zonder al te veel overlast te veroorzaken en daarmee perfect anticiperen op de wensen van de gebouwgebruiker.”

Ondanks de beperkte overlast, heeft het Rijksvastgoedbedrijf er wel voor gekozen om het gebouw telkens per verdieping te versterken en deze ook grotendeels leeg te ruimen. “Dat werkt gewoon voor alle partijen prettiger”, zegt Van Rossum. “Komt nog bij dat de naden van de vloeren in sommige gevallen precies onder een tussenwand of plafondeiland zijn gelegen, elementen die dan tijdelijk gedemonteerd worden. Bovendien maken we meteen van de gelegenheid gebruik om andere apparatuur te vervangen. Interboor Midsland kan op zijn beurt ongestoord zijn gang gaan.” De werkzaamheden verlopen heel voortvarend. “Dit is voor ons alweer het negende gebouw dat we repareren”, zegt Dikkerboom. “We hebben bijna alle typen en dikte vloeren wel onder handen genomen met veel of weinig wapening, al dan niet met betonkernactivering. Aan de hand van de berekeningen van Van Rossum Raadgevende Ingenieurs wordt het aantal aan te brengen RAB-ankers bepaald. Ter plaatse scannen we de vloer aan de onderzijde en zoeken de boorpunten op, waarna we met een diamantboorstelling tot in de drukzone van de vloer boren. Vervolgens plaatsen we het anker, vullen het af met een pure epoxy en brengen het op het juiste moment conform berekening. Zo brengen we de vloer naar zijn oorspronkelijke ontwerpsterkte.”

De methodiek ‘keurt’ zichzelf. Dikkerboom: “Het RAB-anker beschikt over een inspectiegat. Tijdens het vullen en het op moment brengen van het anker, komt er een druppel epoxy (‘overflow’) uit het inspectiegat. Komt de epoxy er niet uit, dan is er iets niet goed gegaan en plaatsen wij het anker opnieuw. De techniek is dus ‘fool proof’.” Bij het JuBi-gebouw wordt er ongeveer om de 20 centimeter een RAB-anker aangebracht bij de te versterken naden. In totaal gaat het om zo’n 50.000 ankers! Interboor Midsland is in september 2021 met de uitvoering gestart en verwacht nog tot in het voorjaar 2023 actief te zijn op de Turfmarkt. “De afgelopen twee jaar hebben we de techniek dusdanig doorontwikkeld dat we gebouwen van deze omvang met beperkte mankracht en een team van zo’n zes tot acht medewerkers kunnen repareren. Parallel aan het JuBi-gebouw, dat overigens een prachtige referentie voor ons is, versterken we nog een aantal gebouwen voor andere opdrachtgevers.” 

Bij het RAB-anker treden niet al te veel verstoringen op ten opzichte van de oorspronkelijke plafondafwerking, zegt Van Rossum tot besluit. “Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de bestaande koven. Lukt dat niet, dan wordt in dezelfde stijl een nieuwe koof gemaakt. De rust die het interieur uitstraalt, blijft dus ook na de aanpassingen gehandhaafd.”