Het niveau van de herstelwerkzaamheden aan betonconstructies als gevolg van betonschade is bedroevend slecht, zo blijkt uit Europees onderzoek. De reparaties moeten wettelijk tien jaar gegarandeerd zijn, maar houden het vaak in de praktijk nog geen vijf jaar uit. Vier belangenorganisaties in België trekken nu aan de bel en pleiten voor duurzaam betonherstel. Een gesprek met één van de initiatiefnemers, Paul Steenmans van FEREB vzw, de vereniging van specialisten in herstelling, bescherming en versteviging van beton.

Diverse vormen van betonschade.

De Europese studie naar betonherstellingen toont aan dat in 55% van de uitgevoerde herstellingen al na vijf jaar weer een schadebeeld ontstaat. “Eigenlijk zijn ze dan weer terug bij af en opnieuw aan herstelling toe”, zegt Steenmans. De oorzaak van de slechte kwaliteit van betonherstellingen heeft volgens Steenmans in België een aantal oorzaken. “Ten eerste ontbreekt het vaak aan een goede diagnose. Een juiste diagnose van de betonschade is absoluut noodzakelijk om te komen tot een goed herstel. Hoe ‘ziek’ is een gebouw of object en welke techniek en middelen moeten er ingezet worden om de betonconstructie te ‘genezen’? Daarom hebben de VCB (de Vlaamse Confederatie Bouw), het WTCB (het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf), het NAV (Netwerk Architecten Vlaanderen) en FEREB het VIS-traject Duurzaam Betonherstel in het leven geroepen. Met als doel om de vakkennis en de vaardigheden van de Belgische bedrijven (aannemers en architecten), actief in de sector van de betonherstellingen, te vergroten zodat een duurzaam en kwalitatief resultaat wordt verkregen.”

Instorten balkons

Een andere oorzaak ligt ten grondslag aan de grote piek in het bouwen van appartementen in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Steenmans: “Betontechnologie lag op dat moment nog niet op het niveau zoals dat nu is. Er moest snel en vooral goedkoop gebouwd worden. Controle was er nauwelijks. Daar ondervinden we nu – een jaar of vijftig na dato – de problemen van: steeds meer betonconstructies gaan schade vertonen. Een gigantische markt in België, waarbij we onderscheid maken in twee soorten schades: esthetische en structurele schade. Vooral de structurele schade, die niet altijd direct zichtbaar is, zorgt voor grote problemen. Schade aan de wapening in het beton heeft grote gevolgen. Dat hoeven we in Nederland niet uit te leggen, met de ingestorte balkons als recente voorbeelden.”

Nieuwe wetgeving

Per 1 januari 2019 wordt in België een nieuwe wet van kracht die het uitvoeren van betonherstellingen aan appartementsgebouwen moet versoepelen. Een zegen, vindt Steenmans. “Bij problemen in appartementsgebouwen moeten de kosten immers gedragen worden door alle bewoners. Er zijn er altijd wel een paar die financieel niet bij machte zijn om de kosten te dragen. In het verleden zette dat een rem op de herstelwerkzaamheden. De nieuwe wet maakt dat eenvoudiger.”

Projectgebonden garantieverzekering

FEREB heeft in samenwerking met TÜV een procedure op punt gesteld voor de renovatie van appartementsgebouwen waarin alle aspecten van een duurzame betonherstelling zijn opgenomen. “Het is een compleet pakket waarbij eerst een diagnose wordt gesteld op basis van een vooronderzoek en vervolgens de herstelwerkzaamheden worden uitgevoerd met gecertificeerde producten en door gecertificeerde aannemers. Na uitvoering wordt een attest opgesteld en worden de modaliteiten vastgelegd voor een jaarlijkse controle en onderhoud gedurende de garantieperiode van tien jaar. Doordat ook verzekeraars en banken in de procedure zijn betrokken, kunnen de werken altijd doorgaan en is een hoogwaardig eindresultaat gegarandeerd”, besluit Steenmans.    

Tekst | Roel van Gils   Beeld | FEREB