Jaren ’30 pand in oude luister hersteld

In 2012 kocht Caransa Groep het ooit zeer vooruitstrevende pand aan het Scheldeplein 1-5 in Amsterdam met als doel om het weer in oude luister te herstellen. Het gebouw uit de jaren ’30 was architectonisch nogal verwaarloosd. Dok Architecten heeft het oorspronkelijke beeld omarmd en er in diezelfde stijl nog een woonverdieping aan toegevoegd, althans zo lijkt het. Bovenin wacht namelijk een verrassing.

Het pand dateert uit 1931 en bood in de beginjaren onderdak aan autobedrijf Sieberg met op de verdiepingen een showroom. “In de jaren ’70 is het gekocht door de familie Knijn en werd het pand getransformeerd tot bowlingcenter. De (parkeer)garage op de eerste verdieping is altijd gebleven”, weet Patrick Cannon, partner van Dok Architecten, na uitvoerig historisch onderzoek. “Toen Caransa Groep bij ons aanklopte met de herontwikkelingsplannen, troffen wij een nogal verwaarloosd pand aan. Een aantal beeldbepalende elementen was verdwenen. Zo waren de erkerkozijnen aan de voorzijde dichtgeslagen, was de mooie glasgevel vervangen door grote en grove stalen kozijnen en was ook van de iconische klokkentoren weinig meer over. Los nog van de vele reclame-uitingen die lukraak op het pand waren aangebracht en het beeld verstoorden.”

Het idee achter het ontwerp van Dok Architecten was om het gebouw weer opnieuw tot leven te wekken. “Geen gebouw met een optopping, maar een compleet nieuwe herontwikkeling in de grandeur van weleer”, benadrukt Cannon. “De gevels zijn zoveel mogelijk teruggebracht naar de oorspronkelijke staat met een raamindeling in kleine ruitjes, een penantenverdeling die van beneden tot boven is doorgetrokken en het torentje dat is ‘opgetopt’ om zo weer in de juiste verhouding te komen. Bij het verwijderen van de oude stalen kozijnen kwam de prachtige natuursteendetaillering weer tevoorschijn. De elementen zijn schoongemaakt en eveneens in oude luister hersteld. Verder zijn alle voegen verwijderd en vervangen door de originele knipvoegen. Ook is voorzien in een nieuwe entree voor toegang tot de parkeergarage op de eerste verdieping, Knijn Bowling op de tweede verdieping en de negen appartementen op de derde verdieping.”

De derde verdieping is dus helemaal nieuw en dé verrassing van het pand. Van buiten zie je eigenlijk niet dat er een verdieping aan het gebouw is toegevoegd. “Dat was ook het uitgangspunt”, zegt Cannon. “Bewoners komen echter op de derde verdieping in een compleet andere ‘wereld’ terecht. We hebben een soort binnenstraat gecreëerd in Mediterrane stijl waaraan de entree van alle negen woningen is gelegen. Absoluut uniek, en dat in hartje Amsterdam! De bewoners hebben bovendien de beschikking over een eigen parkeerplek en berging in de parkeergarage op de eerste verdieping.” 

Het realiseren van de optopping was volgens Cannon technisch uitdagend. “Er waren niet veel (constructie)tekeningen beschikbaar van het oorspronkelijke pand. Gaandeweg hebben we een en ander steeds moeten bijstellen. Zo is de fundering versterkt en zijn er palen bijgedrukt. Om gewicht te besparen, is de optopping uitgevoerd met een staalconstructie en een staalplaatbetonvloer met lichtgewicht beton. Ook zijn er trillingsdempers geplaatst tussen de optopping en het oorspronkelijke gebouw om de delen trillingsvrij van elkaar te scheiden. Tot slot is er ook nog een kelder gerealiseerd onder een deel van het gebouw.”

Al met al dus een behoorlijk ingrijpende herontwikkeling, maar het resultaat mag er zijn. Amsterdam is weer een landmark rijker, met een verborgen stukje Méditerranée als kers op de taart.