Unieke nieuwgarantie voor gebruikte kanaalplaten

Fabrikanten moeten kwaliteit oogst durven garanderen

Upcycle Mall is een milieupark waarvan het hoofdgebouw volledig circulair wordt gebouwd. VBI uit Huissen levert hiervoor gebruikte kanaalplaten met een unieke nieuwgarantie. Peter Musters van VBI: “We bieden al een retournamecertificaat om geleverde kanaalplaten terug te nemen aan het eind van de levensduur van een gebouw. Ook proberen we de markt te stimuleren tot de- en remontabel bouwen. Daar komt nu een derde element bij, refurbished kanaalplaten met garantie.”   

“De gemeente Rotterdam heeft een ambitieus duurzaamheidsbeleid.” Aan het woord is Marc Verheijen, architect van de gemeente Rotterdam. “Als je dan een milieupark bouwt, doe je dat circulair.” Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Circulair bouwen is een ander bouwproces. Je weet niet welke materialen wanneer beschikbaar zijn en wat de kwaliteit en prijs is. “Betrokken partijen moeten daarom zo vroeg mogelijk samen aan tafel”, aldus Henk de Kruijff, projectleider bij de Roseboom Groep en verantwoordelijk voor het demonteren van de VBI kanaalplaatvloeren uit een sloopproject op Schiphol. “Als je vanaf het begin de uitvraag weet, kun je veel beter inschatten wat wanneer te oogsten. Circulair bouwen vraagt vooral om samenwerking en communicatie.”

Circulair bouwen draait om beschikbaarheid en hergebruik. De basis van de Upcycle Mall is een donorgebouw met een zichtbare, dominante staalconstructie dat diende als laboratorium bij TNO in Delft. Verheijen maakte op basis van dat gebouw een eerste schets. “Ik heb Jeroen Grosfeld van N3O Architecten, de oorspronkelijke ontwerper, gebeld en samen hebben we een plan voor hergebruik opgesteld. Inmiddels ligt het gebouw gedemonteerd in onderdelen klaar voor hergebruik in Rotterdam. Vrijwel alles was herbruikbaar, behalve de vloer, want die was in situ gestort.” 

GKB heeft de fundering en beganegrondvloer van Upcycle Mall aangenomen. Hans Bevelaar van GKB vond een groot aantal gebruikte kanaalplaten in een sloophal op Schiphol. Deze zijn ter plekke door VBI beoordeeld en gecontroleerd. Ook de wapening is nauwkeurig gecheckt. Er is een overdimensie qua belastbaarheid in de platen aanwezig waardoor ze veilig toepasbaar zijn. De geoogste platen zijn door Roseboom op maat gezaagd en voorzien van EPS-isolatie. VBI heeft de kanaalplaten een nieuwe identiteit gegeven. Daarmee is de kwaliteit door VBI gegarandeerd. Dat is uniek en belangrijk want daarmee krijgen opdrachtgevers de zekerheid dat de kanaalplaatvloer veilig is en voldoet aan alle eisen.

Volgens Peter Musters, adviseur Bouwprojecten versnelt VBI met refurbishen en hergebruik. “Kanaalplaten zijn te hoogwaardig om te granuleren en storten. Een refurbish-traject start met ons retournamecertificaat voor nieuwe remontabele projecten. Onder voorwaarden nemen we kanaalplaten terug bij levensduureinde van een gebouw. Vervolgens start een proces dat borgt dat deze platen veilig en als nieuw terug de bouw op gaan. De data van de Upcycle Mall helpt ons dit proces te optimaliseren. Gegevens over engineering, montage, maatvoering, identificatie, keuring en transport worden bekeken. Alle learnings leiden tot een blauwdruk voor een refurbished-proces dat start bij de identificatie van gebruikte platen en eindigt met het weer uitleveren van die platen met garantie en een nieuwe identiteit.” 

Marc Verheijen en de gemeente Rotterdam leren inmiddels veel over demontabel bouwen en hergebruik van materialen. “Het vergt veel materiaalkunde en bouwkundige kennis. De eisen die aan het gebouw worden gesteld, moeten bereikt worden met wat voorhanden is of wat op een ‘tweedehandsmarkt’ beschikbaar is. Dat vraagt flexibiliteit. Op het laatste moment kan een product er toch niet zijn en kun je niet langer wachten. Dan moet je een alternatief hebben.” Oorspronkelijk stond in de Upcycle Mall bestrating gepland. GKB kwam met gebruikte kanaalplaten. Voor de gemeente een kans om te leren hoe je kanaalplaten op een goede en veilige manier kunt hergebruiken binnen de bestaande regelgeving. 

Tools als Madaster en Insert helpen om circulair bouwen verder te brengen, maar met name de overheid moet de aanjager zijn door meer circulair aan te besteden. “De opdracht die er ligt, is groot”, aldus Musters. “Om te slagen, moeten we meer kennis delen en beter samenwerken. We hopen dat fabrikanten, net als VBI, bereid zijn om materiaal retour te nemen. We verschuiven de bouw langzaam van lineair naar circulair, maar het kan en moet nog beter en sneller. Dat gaat lukken, zeker als de overheid wettelijke kaders schept. Door elkaar te helpen, helpen we uiteindelijk ook onszelf.”