Hoe beschermt u staalconstructies en metalen objecten, zoals straatmeubilair, leidingen, hekwerken en andere industriële elementen tegen de meest extreme weersomstandigheden? Welke coating voor buitentoepassingen is bestand tegen corrosie en heeft een ongekend lange levensduur?
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
EUROLACKE, toonaangevende leverancier en kennispartner op het gebied van oppervlaktebehandeling, biedt de oplossing met de thermoplastische poedercoatings Abcite® en Plascoat®. John Theewis, directeur van EUROLACKE, ziet grote kansen voor de coatings vanwege de hoge bescherming tegen corrosie, de stoot-, kras- en slijtagebestendigheid en de UV- en weersbestendigheid.
Bij de ontwikkeling van de coatings staat duurzaamheid steeds voorop. Zo zijn de thermoplastische coatings vrij van oplosmiddelen, zware metalen en andere giftige stoffen. Dit verschaft de coatings een hoge positie op de duurzaamheidsladder en zorgt ervoor dat de coatings al op brede schaal worden ingezet. Denk hierbij aan de drinkwaterindustrie, hekwerken, scheepsbouw offshore industrie en straatmeubilair. Kortom onder zware omstandigheden en op plaatsen waar bescherming tegen corrosie, mechanische belasting en/of chemische invloeden belangrijk is.
Als voorbeeld refereert Theewis aan de Kulripa Bridge in Brisbane, Australië. Met een lengte van 470 m en een breedte van 6,5 m is de Kulripa Bridge de grootste brug voor voetgangers in Australië. De brug wordt voortdurend blootgesteld aan het veeleisende zeeklimaat en aantasting van de metalen onderdelen lijkt dan onvermijdelijk. Na een uitvoerige testperiode heeft het duurzaamheidsgehalte van Plascoat® de doorslag gegeven. In 2011 zijn de relingen van de brug voorzien van Plascoat® en vandaag de dag vertonen zij nog geen spoortje corrosie.
Ook het onderhoudsprobleem van een Zeeuwse gemeente is een goed voorbeeld. Deze gemeente kampte al jaren met het onderhoud van haar straatmeubilair. Het vertoonde roest en mosaanslag. Hoe kon zij de banken, openbare verlichting en afvalbakken reconditioneren en beter beschermen tegen het kustklimaat? Ook hier bracht de thermoplastische coating Abcite® X60 van Axalta Coating Systems uitkomst. Het straatmeubilair werd weer in topconditie gebracht met als gevolg lagere onderhoudskosten en een aanzienlijke verlenging van de levensduur.
Dat geldt ook voor de nieuwe, bovengrondse parkeergarage van woon- en winkelgebied Schalkstad in Haarlem, waarvoor Vic Obdam Staalbouw in samenwerking met Tullingh & Partners en in opdracht van BAM Wonen Speciale Projecten een complete staalconstructie inclusief staalplaat-betonvloeren realiseert.
Staalconstructie met 16m overspannende liggers en 60 minuten brandwerendheid.
Met zijn staalconstructies legt Vic Obdam Staalbouw de basis voor menig project. “Wij bieden een breed maar gespecialiseerd totaalpakket, vanaf het 3D inmeten/inscannen tot en met de totale engineering, productie, conservering en montage van de staalconstructie. Van woningbouw tot utiliteit en van nieuwbouw tot renovatie en transformatie”, vertelt projectleider Bart van der Gulik. “Ook zijn we sterk in alternatieve bouwopgaven, zoals het invoegen en optoppen van gebouwen en vrij indeelbare en aanpasbare gebouwvolumes. Als organisatie krijgen wij vaak de complete staalconstructie gegund, inclusief trappen en balustrades, dak- en gevelbekleding en vloeren, waarvoor we samenwerken met vertrouwde partners. Voor de engineering en uitvoering van de staalplaat-betonvloeren is dat Tullingh & Partners, dat voor zijn staalbouwprojecten veelal ook Vic Obdam Staalbouw inschakelt.”
In totaal wordt 15.000 m² slanke staalplaat-betonvloer aangebracht.
Tullingh & Partners is gespecialiseerd in de bouwkundige engineering, materiaallevering en realisatie van metalen dak- en gevelsystemen en staalplaat-betonvloeren. “De afgelopen jaren is een mooie wisselwerking tussen onze bedrijven ontstaan”, aldus Charles van Oldenbarneveld van Tullingh & Partners. “De transformatie van het voormalige kantoorgebouw aan het Willem Witsenplein in Den Haag, de uitbreiding van Bloemenveiling Royal Flora Holland in Aalsmeer, de uitbreiding van een chemische fabriek op bedrijventerrein Westpoort in Amsterdam en de nieuwbouw van Parkeergarage Schalkstad zijn hiervan sprekende voorbeelden.”
Beter, sneller en slimmer
“We trekken echt gezamenlijk op in projecten”, benadrukt hij. “Met het esthetische en/of constructieve ontwerp als onderlegger werken wij steevast een eigen plan uit. Wat zijn de mogelijkheden om lichter te bouwen, met minder materialen, zodat het milieu wordt ontlast?” Van der Gulik: “Ook voor Parkeergarage Schalkstad hebben we al in een vroeg stadium de constructie en mogelijke optimalisaties in kaart gebracht. Aanvankelijk was een alternatieve vloer geëngineerd, van een andere producent en met een andere profilering. Tullingh & Partners kwam echter met de optie voor een slank type staalplaat-betonvloer, waardoor meer vrije hoogte tussen de verdiepingen ontstaat. Bovendien zijn de vloeren sterker dan de voorgeschreven norm. Onze gezamenlijke berekeningen hebben zowel hoofdconstructeur Pieters Bouwtechniek als aannemer BAM Wonen Speciale Projecten overtuigd. Ook hebben zij geleid tot een bestekwijziging, die is goedgekeurd door de gemeente Haarlem. Eind 2018 kregen we de productie, levering en montage van de complete constructie gegund, behoudens de wapening en het beton.”
Na 1,5 jaar intensieve samenwerking is het project binnenkort gereed.
500.000 kilo staal
De bovengrondse parkeergarage biedt ruimte aan 600 personenauto’s. Het gebouw telt vijf verdiepingen, waarvan de bovenste vier in staal worden uitgevoerd. “In totaal verwerken we 500.000 kilo staal”, aldus Van der Gulik. “De constructie bestaat uit stalen kolommen en liggers met een overspanning van 16 meter. Grote uitdaging was de hoge brandwerendheid.
Wanneer er onverhoopt brand uitbreekt, moet de complete staalconstructie 60 minuten blijven staan. Dit hebben we onder andere behaald door de kolommen te voorzien van wapening en beton. Bovendien hebben de stalen liggers een speciale, brandwerende coating gekregen.”
Aanvankelijk zouden de liggers aan de kolommen worden bevestigd, vertelt hij. “Echter zou dit voor grote problemen kunnen zorgen, wanneer het kolomstaal bezwijkt. Daarom hebben we samen met Pieters Bouwtechniek een alternatieve oplossing uitgedacht. In het huidige ontwerp worden de liggers in het beton geïntegreerd, dwars door de staalkolom heen. Dit bracht evenwel nieuwe uitdagingen mee. Bijvoorbeeld voor Tullingh & Partners, dat op deze plekken geen aansluitingen meer kon maken. Ook hiervoor hebben we in gezamenlijkheid een goed alternatief uitgewerkt.”
15.000 m² staalplaat-betonvloer
“In totaal brengen we maar liefst 15.000 m² staalplaat-betonvloer aan”, vertelt Van Oldenbarneveld. “Bij de montage volgen we de voortgang van de staalconstructie. Zodra de constructie van één verdieping gereed is, worden onze staalplaten aangebracht. Een behoorlijk uitdaging, omdat we te maken hebben met maar liefst 11 meter lange platen die per 15 stuks worden ingehesen! Een nauwkeurige planning en afstemming zijn dan noodzakelijk.” Dankzij een overlappende montagewijze kan zeer snel én efficiënt worden gewerkt, benadrukt hij. “De staalplaat-betonvloeren worden in slechts één week tijd gemonteerd. Vervolgens hebben we ook één week voor de afwerking, waarna de aannemer zijn beton kan aanbrengen en Vic Obdam Staalbouw met de volgende verdieping start.”
In vergelijking met traditionele vloersystemen hebben staalplaat-betonvloeren aanzienlijk minder beton nodig, aldus Van Oldenbarneveld. “Dit leidt tot grote gewichtsbesparingen bij vergelijkbare overspanningen en belastingen. Bovendien zijn de vloeren aanzienlijk dunner. Waar voor Parkeergarage Schalkstad in basis een vloer was ontworpen van 16 cm dik, hebben wij dat weten terug te brengen naar slechts 13 cm, met dezelfde overspanning. Ook is de belastbaarheid van 2,0 kN/m² vergroot naar 3,0 kN/m². Hierdoor is de parkeergarage uitstekend voorbereid op de toekomst, waarin het aandeel (zwaardere) elektrische auto’s steeds verder zal toenemen.”
De staalplaat-betonvloeren worden gemonteerd op 16 meter lange stalen liggers, die met behulp van stalen lasdeuvels (pinnen) aan de vloeren worden gekoppeld. “Voor deze bevestiging zijn ruim 3.500 lasdeuvels per verdieping nodig (totaal: 14.000 stuks). Het resultaat is een uitstekende samenwerking tussen de staalconstructie en staalplaat-betonvloer.”
Goede bouwteamsamenwerking, korte lijnen
Dankzij de goede bouwteamsamenwerking en korte lijnen kunnen Vic Obdam Staalbouw en Tullingh & Partners elke vier weken één complete verdieping opleveren. In week 4 is de montage van de laatste verdieping van de staalconstructie gestart. De constructie wordt rondom afgewerkt met stalen frames met ca. 4.000 houten lamellen, die tevens door Vic Obdam Staalbouw worden geleverd en gemonteerd. Tegen de zomervakantie van 2021 moet het project gereed zijn.
Bijvoorbeeld vanwege de bijzondere, uitkragende woonkamers op de bovenste verdiepingen, die uniek zijn in vorm, afmeting én complexiteit. De staalconstructies van de zogenaamde ‘specials’ zijn geëngineerd en geproduceerd door Oostingh, onderdeel van de ASK Romein bedrijvengroep, dat tevens verantwoordelijk is voor de staalconstructies van de penthouses en rooftop skybar.
Valley Amsterdam omvat de realisatie van drie rechthoekige (woon)torens met een hoogte van respectievelijk 103, 80 en 70 meter en ruimte voor 200 woningen. De torens worden gebouwd op een zevenlaags plintgebouw met kantoren, cultuur, retail en horeca, evenals een drielaagse parkeerkelder. “Aan de basis van de (woon)torens liggen drie betonkernen”, vertelt Kees Oudshoorn, Manager Engineering bij Oostingh. “De unieke vormgeving van het gebouw wordt hoofdzakelijk in prefab beton gerealiseerd. Voor de grote uitkragingen tot wel 10 meter was prefab echter geen optie. In plaats hiervan is gekozen voor hoogwaardige staalconstructies.”
‘De toleranties waren uiterst scherp’
Bouwcombinatie Valley Amsterdam (Boele & van Eesteren | G&S Bouw) gaf Oostingh eind 2018 opdracht voor de engineering en productie van zeven uitkragende ‘specials’. “In nauwe samenwerking met onze opdrachtgever en constructeur Van Rossum Raadgevende Ingenieurs b.v. hebben wij in circa anderhalf jaar tijd de engineering van de stalen specials verzorgd”, aldus Oudshoorn. “De specials zijn als een soort doosjes aan de prefab constructie opgehangen; een proces dat heel wat voeten in de aarde had. Zo hadden we te maken met complexe en zware staal-betonverbindingen. Al tijdens het storten van de betonnen kernen moesten grote platen met ankers tot op de millimeter nauwkeurig worden ingestort. De toleranties waren dus uiterst scherp. Voor dit project hebben we behoorlijk complexe berekeningen moeten maken, een kolfje naar onze hand.”
Just-in-time en in één geheel
Tijdens de bouw van Valley wordt gewerkt volgens een lean-planning, waarin alle sub-milestones staan weergegeven. “Vanwege de beperkte bouwplaatsruimte worden alle materialen bovendien in lean-volgorde geleverd en onmiddellijk verwerkt”, aldus Oudshoorn. “Na de productie zijn onze specials op afroep vanuit onze fabriek in Katwijk naar Amsterdam vervoerd en in elkaar gezet, inclusief bijbehorende staalplaatbetonvloeren. Vervolgens zijn de constructies als één geheel naar de juiste verdieping gehesen en opgehangen, tot een hoogte van maar liefst 90 meter!”
Akoestisch ontkoppeld
Op de bovenste verdiepingen van Valley zijn penthouses gerealiseerd, waarvoor Oostingh tevens de staalconstructies heeft geleverd. “Bijzonder is ook de rooftop skybar met uitzicht over Amsterdam”, vertelt Oudshoorn. “In deze skybar worden straks verschillende activiteiten georganiseerd, waarvan bewoners geen geluidsoverlast mogen ondervinden. Daarom moest de constructie van de skybar akoestisch ontkoppeld worden van de prefab betonkern, en dit zowel horizontaal als verticaal. Om dit mogelijk te maken, is de staalconstructie als een soort donut om de betonkern ontworpen. De ‘zwevende’ constructie is met behulp van dikke rubberen bokken aan de betonkern gekoppeld. Om de staalconstructie tijdens de montage stabiel te houden, hebben we tijdelijke stabiliteitsvoorzieningen gemaakt. Een flinke uitdaging op 100 meter hoogte, waarin we uitstekend zijn geslaagd!”
